Genel Bilgiler
Temel Sosyal & İdari Göstergeler
Devletin Adı | Lübnan Cumhuriyeti |
Yönetim Şekli | Parlamenter demokrasi |
Başkenti | Beyrut |
Cumhurbaşkanı Başbakanı |
Michel Aoun (31 Ekim 2016 - ……. ) Saad Al Hariri (2019 Ocak - ) |
Bağımsızlık (Milli) Günü | 22 Kasım 1943 |
Resmi Dili | Arapça (İş dünyasında İngilizce ve Fransızca da yaygındır) |
Ülke Nüfusu (2017) Beyrut Nüfusu (2017) |
6.082.357 (Dünya Bankası) 2,277,110 (Dünya Bankası) |
Nüfus Yapısı | % 95 Arap, % 5 Diğerleri (Ermeni & Süryani) |
Dini Yapı | %60 Müslüman, %30 Hıristiyan, %10 diğerleri. |
Başlıca Şehirleri |
Beyrut ve Trablus (Tripoli) en büyük yerleşim alanlarıdır. Büyük deniz limanları Beyrut ve Trablus Limanları’dır. İşleyen Havaalanı, Beyrut Rafik Hariri Ulusl. Havaalanıdır. |
Haftasonu tatili | Cumartesi & Pazar |
Başlıca tatil günleri |
1 Ocak-Yılbaşı, 19 Nisan-İyi Cuma, 1 Mayıs-İşçi Bayramı, 25 Mayıs-Direniş Günü, 5 Haziran-Ramazan Bayramı, 12 Ağustos-Kurban Bayramı, 10 Eylül-Aşura Günü, 1 Kasım-Azizler Günü, 22 Kasım-Bağımsızlık Günü, 25 Aralık-Noel tatili |
Döviz kuru | 1 Dolar = 1507,5 LPB (sabit) |
İdari Yapı:
Lübnan, 22 Kasım 1943 yılında Fransa’dan bağımsızlığını ilan etmiştir. 1945 yılında Arap Birliği'nin kurucu üyesi, daha sonra ise Birleşmiş Milletlerin üyesi olmuştur.
1975 yılından itibaren komşu ülkelerde baş gösteren istikrarsızlık, Lübnan'ın iç siyasi ve iktisadi durumunu da olumsuz etkilemiştir. Bunun sonucunda başlayan iç çatışmalar 1978 ve 1982 yıllarında İsrail'in ülkeyi işgali ile tırmanmış ve bu dönemde devlet otoritesi ciddi şekilde zayıflamıştır. Altyapı büyük oranda zarar görmüş ve vasıflı işgücü ülkeyi terk etmiştir. 1989 yılında Suudi Arabistan'da imzalanan Taif Anlaşması ile Ekim 1990'da çatışmalar (iç savaş) son bulmuştur.
Halihazırda Lübnan’ın anayasal sisteminin temelini, Taif Barış Anlaşması’nın hemen akabinde kabul edilen 21 Eylül 1990 tarihli Anayasa oluşturmaktadır. Anayasa’da, Lübnan Cumhuriyeti’nin bağımsız ve birleşik bir yapıya sahip olduğu dünyaya ilan edilmiş, ayrıca, parlamenter demokrasiye, özel mülkiyete, serbest piyasa ekonomisine, dengeli bir bölgesel kalkınma gibi konulara yer verilmiştir.
Siyasi sistem, “kuvvetler ayrılığı” prensibinden hareketle yasama, yürütme ve yargının yanısıra bir dizi kontrol ve denge mekanizmalarını içermektedir. 128 üyeli Parlamento seçimleri 4 yılda bir yapılmaktadır. Yürütme, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu’ndan (Hükümet) oluşmaktadır. Kuruluş Mevzuatında; Cumhurbaşkanının hristiyan, parlamento başkanının müslüman (şia) ve başbakanın müslüman (sünni) olması kabul edilmiştir. Yargı Sistemi, İdare Mahkemesi ve Adli Mahkemelerden oluşmaktadır. En üst mahkeme Anayasa Mahkemesidir.
Sosyal Yapı:
Nüfusu 2017 yılında 6 milyondur. Nüfusun %49,8’i kadındır. Nüfus artış oranı %2,6’dır. Nüfusun %23’ü 0-14 yaş ve %68’i 15-65 yaş aralığındadır. Şehirleşme oranı %88’dir.
Aktif işgücü 2,2 milyon kişi olup, nüfusun %36’sıdır. İşsizlik oranı ise %6,6’dır. (DB-2017)
Lübnan’da Müslüman grup ülke nüfusunun yaklaşık %60’ini oluşturmakta iken, Hristiyan grup yaklaşık %30’ini temsil etmektedir. Diğerleri (Dürziler, vb) %10 civarındadır. Ülke nüfusunun %95’i Arap, %5’i diğer gruplardan (Ermeni, Süryani) oluşmaktadır.
Ülkedeki toplam göçmen sayısı ülke nüfusunun %30’unu aşmıştır. Kamplarda yaşayan Filistinli (400 bin) ve Suriyelilerin (yaklaşık 1,5 milyon) oluşturduğu göçmenler (özellikle Suriyeliler) Lübnan’ın ucuz işgücü ihtiyacını karşılamaktadır. Ancak bu durum, hükümet üzerinde toplumsal baskı oluşturduğu gibi, yerel istihdamı ve genel ekonomik kriz ortamında kamu giderlerini de olumsuz etkilemektedir (IMF).
Beyrut’un Ortadoğu’nun en pahalı şehirlerinden biri olması, ekonomik durumu yoksullar için daha da zorlaştırmaktadır. Yoksulluk oranının yüksek olması, pahalı bir ülkedeki gelir dağılımının bozukluğunu göstermektedir.
Kaliteli eğitim sistemine sahip Lübnan, zengin bölge ülkelerine yetişmiş/kalifiye insan göçü vermektedir. Yurtdışında yaşayan Lübnan vatandaş sayısı, ülkedeki nüfustan enaz iki kat fazla olduğu (10-15 milyon kişi) çeşitli kaynaklarda ifade olunmaktadır.
Doğal Kaynaklar ve Çevre:
Lübnan’ın başlıca doğal kaynakları; kireçtaşı, demir cevheri, tuzdur.
Ormanlık alanların tahribi (yüzölçümünün %13’ü ormanlık), sulak arazilerin kuraklaşması, içme suyu kaynaklarının yetersizliği, kanalizasyon atıklarının yol açtığı su kirliliği ve sanayi atıklarından doğan kirlenme ülkenin başlıca çevresel sorunlarıdır.
Coğrafi Konum & İklim:
Akdeniz’in doğu kıyısında 10.452 km2 yüzölçümüne sahip olan Lübnan’ın yarısından fazlası bin metrelik rakımın üstündedir. Kuzeyden güneye iki sıra paralel dağ silsilesi yer almaktadır ki, arasında yer alan bekaa vadisi, elverişli iklimi ve verimli toprakları ile tarım için uygun bir bölge konumundadır. Asi ve Litani nehirleri de vadinin sulanması için önemli birer doğal kaynaktır.
Dört mevsimin yaşanabildiği ve tipik Akdeniz iklimine sahip Lübnan’da yaz ayları yağmursuz, ve sıcak, kıyı kesimleri nemlidir. Kış mevsimi yağmurludur. Bin metrenin üzerindeki yüksekliklerde ise kar yağmaktadır. En büyük şehirleri; başkent Beyrut, kuzeyde Trablus’tur. Ülkenin sınır komşuları Suriye ve İsrail’dir.