Pazar ile İlgili Bilgiler
Pazar ile İlgili Bilgiler
Dağıtım Kanalları
Modern bir ulaştırma sistemine sahip olan Meksika’da Mexico City-Guadalajara-Monterrey arasındaki başlıca sanayi bölgelerini birbirine bağlayan ücretli yollar oldukça iyi durumdadır. Körfez kıyısındaki Altamira, Tampico, Veracruz ve Progreso limanları ile Pasifik kıyısındaki Ensenada, Lazaro Cardenas, Manzanillo ve Puerto Madero limanları, çok yönlü ve bir teslim noktasından diğerine doğrudan mal taşımacılığı bakımından yeterli altyapı ve donanıma sahiptir. Lojistik hizmetleri ülke içinde oldukça pahalıdır. Nitekim ürün maliyetinin yaklaşık %8-15’i lojistik kaynaklı olup, bu oran gelişmiş ülkelerde %5-7 düzeyindedir. Meksika Ulaştırma Bakanlığı verilerine göre Meksika içinde mal taşımacılığının %85’i kara yolu, %12’si demir yolu, %3’ü ise deniz ve hava yolu ile yapılmaktadır.
Sanayi ürünleri açısından ithalatçı/dağıtıcı firmaların merkezi Mexico City’dir. Avrupa, Türkiye, Ortadoğu ülkeleri ve Hindistan’dan gelen sanayi ürünlerinin uğrak yeri olan liman şehri Veracruz’da sanayi ürünleri açısından ticari faaliyetler fazla değildir. Elpalacio de Hierro, Liverpool, Walmart, Soriana, Oxxo, Mexicana, Sanborns ve Sears, ülkedeki başlıca büyük perakende zincirleridir.
Meksika’da yerel bir distibütör ile çalışmak, ürünlerin her zaman stokta ve hazır olması gerektiği durumlarda gereklidir. Satış acentesi/temsilcisi ise, daha küçük ve uzak bölgelere ulaşmak bakımından etkili bir yöntemdir. Uygun acente veya distribütörün belirlenmesi, zaman ve çaba gerektiren bir süreçtir. Eğer ürün ilk kez pazara sunuluyorsa ya da rekabetin yoğun olduğu sektörlerde reklam ve diğer tanıtım yöntemlerinin hangisinin kullanılacağı temsilci ile detaylı şekilde görüşülmelidir. Pazardaki acente veya distribütörün her yıl düzenli olarak ziyaret edilmesi ve gerektiğinde ürünlerle ilgili kendilerine eğitim verilmesi önemlidir.
Distribütörlük sözleşmelerini uluslararası temayüllere uygun şekilde düzenlemek, piyasayı iyi tanımak, pazarda tekel olup olmadığını bilmek büyük önem arz etmektedir. Acenteler ile fiyat ve satış promosyonları gibi hususlarda tam bir anlaşma sağlamak gereklidir. Anlaşma yaparken; hukuki konularda Meksika mevzuatını iyi bilen bir avukattan yardım almak, mevcut teşviklerden yararlanmak açısından da oldukça önemlidir.
Meksika Muhasebeciler Birliği www.amcp.org.mx
Meksika Danışmanlık Şirketleri Odası www.cnec.org.mx
Meksika Sigortacılık Kurumları Birliği www.amis.com.mx
Tüketim Piyasası, Tüketici Tercihleri ve Tüketim Harcamaları
130 milyonluk nüfusun artan tüketim harcamaları, giderek genişleyen orta sınıf, NAFTA kapsamında geniş bir hinterlanda sahip olması, Meksika pazarını cazip kılmakla birlikte önemli bir rekabeti de beraberinde getirmektedir. Tüketim harcamalarının küresel kriz nedeniyle 2008 yılından itibaren azalması, Meksikalı tüketicilerin markalı ürünlere göre daha ekonomik olan fason ürünlere ve Çin malı tekstil, kozmetik, oyuncak, küçük ev aletleri, elektronik eşyalara yönelmelerine sebep olmuştur.
Çalışan kadın nüfusunun artması (çalışan nüfusun %35’i kadınlardan oluşmaktadır) özellikle kentlerde paketlenmiş dondurulmuş gıdaların, tüketime hazır ve uzun ömürlü gıdaların, işlenmiş gıda ürünlerinin tüketimini ve paket servislerin kullanımını artırmıştır. Kadınların daha ileri yaşlarda ve daha az sayıda çocuk yapma eğilimleri, gelir artışıyla birlikte dayanıklı ev eşyaları, teknolojik ürünler, kozmetik, kişisel bakım ürünleri, hazır giyim, sağlık, eğitim ve tatil paketleri gibi kalemlerde tüketimlerini artırmıştır. Ayrıca daha fazla sayıda kişi, çevreye duyarlı ve sosyal sorumluluk sahibi firmaları tercih etmektedir.
15 yaş ve üstü nüfusta görülen obezite açısından %30 oran ile dünyada ABD’nin ardından 2. sırada (OECD) yer alan Meksika, gazlı içecek tüketimi açısından dünyada 5. ve kalori/şeker/yağ içeriği yüksek olan hazır gıdaların da büyük bir tüketicisidir. Tüketim potansiyeli yüksek genç yetişkinlerin gıda tüketimindeki payı artmaktadır.
Obeziteye bağlı kalp krizi ve mide rahatsızlıkları da giderek artmaktadır. Yüksek gelir grupları bu risklere karşı daha sağlıklı ve bilinçli beslenme eğiliminde ise de, obezite her gelir grubundan insanı etkilemektedir. Artan sağlıklı yaşam kaygıları beyaz et, az yağlı ve az kalorili gıda ürünlerinin tüketimini artırmıştır. Yüksek gelir grupları arasında somon füme, özel çaylar, reçel ve bisküvi tüketimi artmaktadır. Hükümet, taze besinlerin tüketimini ve düzenli fiziksel aktiviteyi yaygınlaştırmaya çalışmaktadır. Örneğin okullarda sağlıksız gıdaların satışını yasaklanmış olup, ilkokullarda her gün yarım saat fiziksel aktivite zorunlu hale getirilmiştir.
Meksika, içecek üreticileri için önemli bir pazar olup, kişi başı alkolsüz içecek tüketiminde ABD’nin ardından 2. büyük pazardır. Meksika ayrıca bira tüketimi açısından dünyanın en büyük 10. pazarıdır (Latin Amerika’da ise Brezilya’nın ardından 2. büyük pazar). Şarap Meksika’da öncelikle tercih edilen bir içki olmayıp son zamanlarda şarap tüketimi de artmaktadır. Meksika’da alkollü, gazlı ve sıcak içecekler piyasalarında yerli üreticilerin ağırlığı bulunmaktadır. Şişe sularının tüketiminde de artış yaşanmaktadır.
Reklam, Promosyon ve Satış Teknikleri
Meksika’da oldukça rekabetçi ve proaktif bir tanıtım stratejisi izlemek gerekmektedir. Pazarı tanımak ve rakipleri değerlendirmek için fuar ziyaretleri önemli bir yoldur. Reklam harcamalarında en büyük pay televizyon reklamlarına aittir. Radyolar, gazeteler, magazinler, ilan panoları ve sinemalar ise diğer popüler tanıtım araçlarıdır. Ülkede yayımlanan başlıca gazeteler Reforma, El Universal ve El Financiero’dur. Genel Sağlık Yasası gereği alkollü içkiler, tütün ve ilaçlarla ilgili reklamlar konusunda birtakım sınırlamalar bulunmaktadır.
Doğrudan pazarlama ve telemarketing ise Meksika’da yeni yeni popülerlik kazanan yöntemlerdir. Meksika pazarında en aktif kullanılan pazarlama araçları %73 pay ile reklam (basılı ve elektronik medya) ve %19 pay ile doğrudan pazarlamadır. Doğrudan pazarlama araçlarının ise %59’unu telemarketing oluşturmuştur.
Elektronik ticaret açısından ise şirketler arası (B2B) ve kamu kurumları ile şirketler arası (G2B) e-ticaret yöntemleri daha gelişmiş düzeydedir. Özellikle Mexico City, Guadalajara ve Monterrey’deki şirketler ve kamu kurumları son yıllarda bilişim altyapılarını geliştirmeye yönelik yatırımlarını artırmışlardır. Ülke genelindeki 45 milyon internet kullanıcısının yarısından fazlası bu üç şehirde yaşamakta olup %73’ü 35 yaşın altındadır. Mexican Internet Association (AMIPCI) verilerine göre Meksikalı internet kullanıcılarının online faaliyetlerinin %37’sini e-ticaret, %33’ünü ise internet bankacılığı oluşturmaktadır.
Her yıl yaklaşık %10 büyüme kaydeden franchising sektörü ise risklerine rağmen esnek ve dinamik bir pazara giriş yöntemidir. GSYİH’nin %5’ini oluşturan sektörde Meksika, dünyada 5. büyük pazardır. Ülkedeki franchising şirketlerinin %85’i Meksika markalarının, %6’sı ABD markalarının, %3’ü İspanya ve geri kalan %6 ise Kanada, Latin Amerika ve Avrupa menşeli markalardan oluşmaktadır. Ülkedeki franchising şirketlerinin %32’si yiyecek-içecek, %16’sı hizmetler, %9’u perakende, %6’sı eğitim, %12’si sağlık ve kişisel bakım sektöründe faaliyet göstermektedir. 2006 yılında Sınai Mülkiyet Kanunu’nda (Madde 142) franchising anlaşmalarına ilişkin yeni düzenlemeler yapılmıştır. Franchise sözleşmelerinin üçüncü taraflar nezdinde yürürlüğe girmesi için, Meksika Sınai Mülkiyet Enstitüsü’ne bildirilmesi gerekmektedir.
Satış Sonrası Hizmetler
Satış sonrası hizmetler ve ürün fiyatı, Meksikalı alıcılar için birçok sektörde tedarikçinin seçim kararını değiştiren faktörlerdir. Özellikle Japonya gibi ülkeler bu yöntemi pazara girişte ayırt edici faktör olarak kullanmışlardır. Meksikalı tüketiciler düzenli kalite kontrolü, uluslararası standartlara uyum, performans, düşük üretim maliyeti, tam zamanında teslim ve güvenilir yerel hizmet ve bakım gibi hizmetlere önem vermektedir. İspanyolca’ya hakim satış temsilcileri ile çalışmak ve zamanında yedek parça tedariki, başarı getiren unsurlardır.
Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme
Meksika’da perakende satış amaçlı mallar için, ülkeye giriş öncesinde İspanyolca dilinde düzenlenen bir etiketin ürün üzerinde bulundurulması zorunludur. Ticari açıdan zorunlu standartların (NOM) çoğuna göre aşağıdaki bilgilerin İspanyolca olarak düzenlenip, ürünün niteliğine göre ürünün, paketin ya da konteynerin üzerine eklenmesi, yapıştırılması, dikilmesi ya da etiketlenmesi zorunludur:
- İthalatçının ticari unvanı ve adresi
- İhracatçının ticari unvanı
- Ürünün ticari markası, üretim yeri
- Net içerik bilgileri
- Ürünün kullanımı, nakliyesi ve bakımı ile ilgili bilgiler
- Tehlikeli maddeler için gerekli uyarı ve önlemler
Yukarıdaki bilgilerin yanı sıra perakende satış amaçlı ürünlerde, ürünün menşei ve ithalatçının vergi numarası (RFC) ile ilgili bilgilerin de etikette İspanyolca olarak yer alması tavsiye edilmektedir. Ayrıca Meksika Sağlık ve Hıfzısıhha Kurumu’na kayıt ettirilen malların üzerindeki etiketler, bu kurum tarafından verilen kayıt numarasını da içermelidir. Gümüş, gümüş ve nikel kaplama eşyalar, giysiler ve deri mamulleri gibi ürünlerin etiketlenmesinde özel birtakım düzenlemeler mevcut olup, her bir ürün için detaylı düzenlemelerin ithalatçı firmadan edinilmesinde fayda görülmektedir.
Meksika’da gümrük vergileri birçok ürün için brüt ağırlık üzerinden hesaplandığından dolayı gönderilen mallar mümkün olduğunca hafif şekilde paketlenmelidir. Saman ile yapılan paketler için yetkili makamlar tarafından iki nüsha olarak düzenlenen ve Konsolosluğa onaylatılan sağlık sertifikası alınması gerekmektedir. Paketler üzerinde ürünün net ve brüt ağırlıkları İspanyolca dilinde belirtilmeli, işaretlemeler fırça ya da şablon ile yapılmalıdır.
Ulaştırma ve Taşımacılık Maliyetleri
Türkiye ile Meksika arasındaki uzaklık, ikili ticaretin geliştirilmesinin önündeki engellerden biridir. Türkiye’den Meksika’ya bir konteyner malın nakliyesi 25–40 gün arası sürmekte ve navlun bedeli ürünlerin özelliklerine göre 2.000–5.000 Dolar arasında değişmektedir. Ürün nakliyesinde en büyük sorun ürünlerin doğrudan Meksika limanına gitmeyip, başta İtalya olmak üzere Avrupa limanlarında ürün aktarması (transshipment) yapılmasıdır. Ürün tesliminde bu aktarmadan kaynaklı süre uzaması olabilmektedir.
Ülke içinde nakliye ve lojistik hizmetleri oldukça pahalıdır. Hatta okyanus aşarak sevk edilen malların nakliye ücreti. eyaletler arası taşımadan daha ucuza gelebilmektedir. ABD-Meksika sınırındaki “Laredo/Nuevo Laredo” gümrük noktası en çok kullanılan sınır kapılarından biri olup. ABD-Meksika ticaretinin yaklaşık %40’ı bu gümrük noktasından yapılmaktadır. Kuzey ve Güney Amerika arasında geçiş yolu üzerinde olması nedeniyle ulaşım alt yapısının modernizasyonu hükümetin en önemli gündem maddelerindendir.
