Dış Ticaret Politikası ve Vergiler
Dış Ticaret Politikası ve Vergiler
Dış Ticaret Politikası
1970’li yıllarda ülkede petrolün keşfi ile birlikte Meksika, dünya petrol üreticileri ve ihracatçıları arasında ön plana çıkmış, 1973 yılında dünyayı etkisi altına alan petrol krizinde ABD’nin başlıca petrol tedarikçisi konumuna gelmiştir. Petrol ihracatı ile sağlanan döviz girişi, Meksika’nın bölgedeki gücünü artırırken, uluslararası alanda da ön plana çıkmasını sağlamıştır. Bu tarihlerde OPEC’e katılımı reddeden Meksika, 1980’li yıllarda OLAPEC’te (Latin Amerika Petrol İhraç Eden Ülkeler Kuruluşu) yer almıştır. Meksika, günümüzde DTÖ, OECD ve APEC gibi uluslararası örgütlere üyedir.
ABD, Kanada ve Meksika arasındaki 1 trilyon dolarlık ticareti düzenleyen ve 1 Ocak 1994 tarihinden bu yana yürürlükte olan Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA)'nın "adil olmadığı" gerekçesiyle değiştirilmesini ve söz konusu Anlaşmanın yerini alacak yeni bir Anlaşma imzalanmasını talep eden ABD Başkanı Trump’ın girişimleri ile yapılan revize çalışmaları neticesinde, ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA, The United States Mexico Canada Aggreement)’nın 2019 yılının ikinci yarısında yürürlüğe girmesi beklenmektedir.
45 ülke ile imzaladığı Serbest Ticaret Anlaşmaları sayesinde dünyanın en büyük ticaret ağlarından birine ve 1.2 milyar nüfusluk bir hinterlanda sahip olmasına rağmen. Meksika’nın ihracatında ABD hala %80 pay ile ağırlığını korumaktadır. Bu oran 2000 yılında %90’larda olmakla birlikte halihazırda Meksika’nın istediği düzeye inmiş değildir. Bu çabanın önümüzdeki yıllarda artarak devam etmesi beklenmekte; Trans-Pasifik Ortaklığı (TPP) ve Pasifik İttifakı (Pacific Alliance) sayesinde Asya ülkeleri ile ticaretin de artırılması hedeflenmektedir. http://www.sice.oas.org/ctyindex/MEX/MEXAgreements_e.asp
AB ile Meksika arasında imzalanan STA kapsamında gümrük vergisi indirimleri 1 Ocak 2007 itibarıyla tamamlanmış ve sanayi ürünlerinde gümrük vergileri sıfırlanmıştır. Latin Amerika Serbest Ticaret Birliği (Latin American Integration Association. ALADI) üyelerinden gerçekleştirilen ithalatta tercihli gümrük tarifeleri uygulayan Meksika az gelişmiş Latin Amerika ülkelerine de tek taraflı vergi avantajı tanımaktadır.
Meksika, Şili, Kolombiya ve Peru arasında bölgesel büyümeyi destekleyici malların, hizmetlerin ve kişilerin serbest dolaşımı ile ticaretin serbestleştirilmesi amacıyla oluşturulan Pasifik İttifakı (Pacific Alliance) sayesinde de yaklaşık 200 milyon nüfuslu, 2 trilyon dolar GSYİH'ya ve 1 trilyon dolar dış ticaret hacmine sahip bir alanı kapsayan söz konusu ülkeler arasında gümrük vergisi indirimleri sağlanarak hem bölgesel hem de Asya-Pasifik ülkeleri ile ticaretin artırılması hedeflenmektedir. Türkiye söz konusu oluşuma 2013 yılında “gözlemci üye” statüsünde dahil olmuştur. Pasifik İttifakı, yurt dışındaki ilk ofisini Mart 2014’te İstanbul’da açmıştır.
İthalat Rejimi
Meksika. ürün sınıflandırmasında Harmonize Sistemi kullanmaktadır. Meksika Gümrük Kanunu’nda 2014 yılında yapılan bir değişiklik ile 2015 yılından itibaren gümrük işlemlerinin gümrük komisyoncusu aracılığıyla yapılması zorunluluğu kaldırılmış olmakla birlikte; önbildirim veya belgelendirmede sürecinde yapılan hatalar. para cezası ve mala el koyulması ile sonuçlanabildiğinden bu konuda tecrübeli firmalar ile çalışılması tavsiye edilmektedir.
İthalatta İspanyolca olarak düzenlenmiş bir ticari fatura. konşimento. gerekli ise ek vergilerin ödeneceğine dair garanti belgesi ve gerekli ise ürün güvenliği gibi belgelere ek olarak “pedimento de importacion” istenmektedir. Bu belgeler lisanslı bir Meksikalı gümrük komisyoncusu ya da ithalatçı tarafından düzenlenebilir. Konu ile ilgili detaylı bilgi. Meksika Genel Gümrük İdaresi (Administracion General de Aduanas) web sitesinden alınabilir. www.aduanas.gob.mx
Meksikalı ithalatçıların vergi düzenlemeleri için Maliye ve Kamu Kredileri Bakanlığı (Hacienda) bünyesinde “Padron the Importadores” listesine kayıt yaptırması gereklidir. Aynı kurum bünyesinde 400 farklı ürün grubu için (tarım ürünleri. tekstil. kimyasallar. elektronik ve oto yedek parçaları) sektör kayıtları da tutulmaktadır.
Meksika’ya ithal edilecek alkollü içecekler. patentli ilaçlar. kozmetik ürünleri ile kapalı paketlerde sunulan gıdaların Meksika Sağlık Bakanlığı’na kayıt ettirilmesi gerekmektedir. Tedavi amaçlı gıda ürünlerinin ise ayrıca tıbbi ürünler olarak kaydı şarttır. Ürünün menşe ülkede satışına izin verildiğine dair ilgili Türk makamlarınca düzenlenip Meksika Büyükelçiliği’ne onaylatılan bir belge de kayıt için gereklidir.
Meksika’nın uyguladığı ithalat prosedürleri. izin vb. işlemler hakkında AB Pazara Giriş Veritabanının “Import Formalities” bölümünden (http://madb.europa.eu) ülke adı ve ürün adı/GTİP’i girilerek arama yapılabilmektedir.
Gümrük Tarifeleri ve Diğer Vergiler
Meksika’da spesifik, genel ve karma gümrük vergisi oranları Genel İthalat Vergisi Kanunu’nda düzenlenmektedir. Genel ithalat vergileri % olarak hesaplanmakta; spesifik oranlar ise ürünün miktarına göre belirlenmektedir. Karma ithalat vergileri. hem ad valorem hem de spesifik oranları kapsamaktadır. Meksika’nın uyguladığı gümrük vergisi oranlarına. Meksika Ekonomi Bakanlığı web sitesinden www.economia.gob.mx veya AB Pazara Giriş web sitesinden http://madb.europa.eu ulaşılması mümkündür.
Meksika’da vergi oranları çoğunlukla federal bazda uygulanmakla birlikte. eyaletler bazında da farklılaşabilmektedir. Sabit kurumlar vergisi oranı %30 olup. gelir vergisinin üst limiti son maliye reformuyla %35’e yükseltilmiştir.
Ülke genelinde Katma Değer Vergisi (KDV. İspanyolca kısaltması IVA) oranı %16’dır (sınır bölgelerindeki düşük KDV uygulaması kaldırılmıştır). İhracatı yapılan ürünlerin yanı sıra. gıda ürünleri ve ilaçlar KDV’den muaftır. Yüksek kalorili gıda ürünlerinin ve gazlı içeceklerin satışında ek bir vergi de uygulanmaktadır.
Gümrük vergisine ek olarak Meksika gümrüklerinde ithal edilen mal için hazırlanan ticari faturada yer alan FOB (Free on Board) değeri üzerinden %0.8 oranında gümrük işlem vergisi (Derecho de Trámite Aduanal. DTA) alınmaktadır.
Tarife Dışı Engeller
İthalat Yasakları ve Kısıtlamaları
Meksika’da ithalatı yasaklı ürünlerin listesi Gümrük İdaresi’nin web sitesinde www.aduanas.sat.gob.mx listelenmektedir.
Ülkeye İthal edilen mallardan çok azı özel ithalat iznine tabidir. İthalat işlemi gerçekleştirmek isteyenlerin Ekonomi Bakanlığı’na kayıtlı olmaları gerekmektedir. Oyuncak. şarap. likör. kimyasallar ve tekstil ürünlerinde ise ayrıca sektör kaydı yapılması gerekmektedir. Bu işlemler lisanslı gümrük müşavirlerinin takibi ile de gerçekleştirilebilmektedir.
Sağlık ve gıda maddeleri. makineler. kimyasallar ve tıbbi ürünlerin ithalatında ürünün niteliğine göre Ekonomi. Sağlık. Enerji. Eğitim. İçişleri. Savunma. Çevre. Tarım gibi ilgili Bakanlıklardan özel izin alınması gerekmektedir. Hem yerel hem de ithal ürünlerin Meksika Resmi Standartları’na (Official Mexican Standards. NOM) uygunluğu zorunludur. Bu standartlar da ürüne göre değişmekte ve yine ilgili Bakanlıktan takip edilmektedir. Döviz kontrolünden yetkili kurum ise Meksika Ulusal Bankası’dır (Banco Nacional de Mexico).
Özel Belgeler
Zirai tohumlar ve tohumlamaya/bitki üretmeye yönelik diğer ürünler için. Bitki Sağlığı Sertifikası alınması zorunludur. Bu sertifika ürünün menşeine ilişkin bilgileri içermelidir. Bu ürünler için ayrıca ihracatçı ülkedeki yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından gözetim işleminin yapılması gerekmektedir.
Meksika’ya canlı hayvan ve hayvansal ürünlerin ihracatında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’ndan Sağlık Sertifikası alınması gerekmektedir. Alkollü içecekler için Gay Lussac ölçeğine göre alkol derecesini gösteren bir belge alınması zorunlu olup. sert alkollü içecekler için ise ürünün yaşını gösteren bir belge istenebilir. Bu belgelerin tümü iki nüsha halinde düzenlenmeli ve Meksika Büyükelçiliği tarafından tasdik edilmelidir.
Ürün Standartları
Federal Standardizasyon ve Metroloji Kanunu’na (LFMN) göre. Meksika Ekonomi Bakanlığı Standartlar Bürosu belgelendirme ve ölçümleme laboratuarlarının ve onay birimlerinin denetiminden sorumlu kuruluştur. NOM (Official Mexican Standard) zorunlu standartları. NMX (Mexican Standard) isteğe bağlı Meksika standardlarını belirtmektedir. İnsan/hayvan/bitki sağlığı. çevre ve doğal kaynaklar açısından risk oluşturabilecek ürünler ve süreçler. Genel İthalat ve İhracat Vergileri Kanunu’nda belirtilen bu standartlara uygun olmalıdır. Konu ile ilgili detaylı bilgi. http://www.economia.gob.mx adresinde mevcuttur.
