Firmalar - Egypt

Genel Ekonomik Durum

GENEL EKONOMİK DURUM

TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER

Kaynak:The Economist Intelligence Unit (Nisan,2017) a Gerçekleşen b Economist Intelligence Unit projeksiyonu
c Economist Intelligence Unit tahmini

Ekonomik Yapı

Mısır Arap ülkeleri içinde Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin ardından üçüncü büyük ekonomidir. Afrika kıtasında ise Güney Afrika’dan sonra ikinci büyük ekonomiye sahiptir. Gelişmekte olan Mısır ekonomisi önemli ölçüde dış ticaret açığı vermekle birlikte, bu açık, turizm, Süveyş kanalı ve işçi gelirleriyle kapatılmaya çalışılmaktadır.

Petrol sanayi, tekstil ve hazır giyim en önemli sektörlerdendir. Diğer gelişmiş sanayi dalları çelik, çimento, kimyasallar ve ilaç sanayidir. Turizm, doğal gaz, Süveyş Kanalı gelirleri ve beraberinde Körfez Ülkeleri’ndeki yenilenme çalışmaları nedeniyle inşaat sektöründeki canlanma, ekonominin lokomotifi durumuna gelmiştir.

Mısır ekonomisinde turizmin önemli bir rolü vardır. Döviz girdilerinin ¼’ünün turizmden kaynaklanmakta, her yedi Mısırlıdan birisi geçimini turizmden sağlamaktadır. Bununla birlikte 2011 yılı Ocak ayında başlayan karışıklıklar turizmi olumsuz etkilemiş ve turizm gelirleri 2011 yılından itibaren ülke ekonomisine katkı sağlayamamıştır.

Ülkede bankacılık sektörü yapılan reformlarla güçlendirilmiştir. Merkez Bankası’na kayıtlı yaklaşık 40 adet banka bulunmaktadır. Karaborsa döviz işlemlerini engellemek için Mısır Merkez Bankası Başkanı Tarek Amer 2016 yılı Mart ayında para birimi Mısır Poundunda yüzde 13 oranında devalüasyona gitmiştir, devalüsyon öncesi Mısır Poundunun ABD Dolarına oranı 7,73 iken develüasyon sonrası  Mısır Poundu/ ABD dolarına oranı 9,50 olmuştur.

Ekonomi Politikaları

1990’lı yıllardan itibaren Mısır “pazar ekonomisi” olma yolunda yapısal reform sürecini IMF desteğiyle yürürlüğe koymaya başlamış, bu çerçevede, maliye, para-banka politikaları ile özelleştirme ve ticaretin serbestleştirilmesine yönelik düzenlemelere gitmiştir. Mısır’da aktif nüfusun üçte birinin istihdam edildiği tarım sektörü varlığını Nil Nehri’ne borçludur. 169 milyar m3’lük su tutma kapasitesine sahip Aswan barajının 1970 yılında inşa edilmesiyle birlikte Nil suları kontrol altına alınarak sulamaya müsait tarım alanları genişletilmiştir.

Cumhurbaşkanı Nasır zamanında merkezileştirilen Mısır ekonomisi, Enver Sedat döneminde serbestleşme sürecine girmiş, Mübarek döneminde de bu yöndeki çabalar güçlenerek devam etmiştir. 1991 yılında Mısır ekonomisi kapsamlı bir dönüşüm dönemine girmiştir. Bu meyanda fiyat kontrolleri gevşetilmiş, devlet sübvansiyonları azaltılmış, yatırım ve ticaret kısmen serbestleştirilmiştir. Üretim kamu sektörüne daha az bağımlı hale gelmeye başlamış ve 1994’ten bu yana KİT’lerin %40’ı özelleştirilmiştir. 2004-2008 arası dönemde yabancı yatırımları çekmeye ve milli geliri artırmaya yönelik yapısal reformlar hayata geçirilmiş, ticari serbestleşme, yatırım teşviki sağlanarak yasal düzenlemelerde esnekliğe gidilmiştir. Ülkede gerçekleştirilen ekonomik reformlar nedeniyle, Mısır, Dünya Bankası - IFC (International Finance Corparation) tarafından 2009 yılında, “en aktif reformlar gerçekleştiren ilk 10 ülke” arasına 4. kez seçilmiştir.

2011 yılında yaşanan Arap Baharı sonrasında reform süreci sekteye uğramıştır ancak, ülkede siyasi istikrarın tesisinden sonra reformlara tekrar başlanması öngörülmektedir. Yaşanan iç karışıklıklar döneminde zirveye ulaşan işsizliğin azaltılması ve ülkenin en önemli sorunlarından biri olan fakirliğin (her beş kişiden biri açlık sınırının altında) giderilmesi hükümetlerin en önemli sorunları arasındadır. Haziran 2014 yılında göreve gelen yeni kabine altyapı çalışmalarını genişletici ve yeni iş sahaları yaratacak yatırımlara öncelik vermeye yönelmiştir. Mısır Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Süveyş Kanal Bölgesi "Ekonomik Alan" ilan edilmiştir ve başkanlığına 3 yıl süreyle eski bakanlardan Ahmed Darwish getirilmiştir.. Kanal Bölgesinde yatırım yapacak firmalar "tek pencere" uygulaması çerçevesinde "Süveyş Kanalı Ekonomi Bölgesi" yönetimiyle muhatap olacaklardır.

Ekonomik Performans

2010 yılı büyüme oranı %5,1 olurken, 2011 yılında yaşanan iç karışıklıkların etkisiyle, reel büyüme %1,8 olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılında ise ekonomi bir miktar toparlanarak %2,2 oranında büyümüştür. 2014 yılında büyüme oranı %2,9, 2015 yılında da %4,4 oranlarında gerçekleşmiştir. 2016 yılında %4,3 oranında büyüme olduğu tahmin edilen Mısır’da EIU tahminlerine göre, yüksek enflasyon ve ülkenin yeni para politikaları sonucu düşük büyüme oranı 2017’de de devam edecektir. 2014 yılında 300 milyar dolar olan Mısır GSYİH'sı 2015 yılında 316,8 milyar dolar olmuştur. Mısır’ın GSYH’sının 2016 yılında 268,9 milyar dolar olduğu 2017 yılında da 165,3 milyar dolar olacağı tahmin edilmektedir. (EIU)

Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler

Mısır’da yeni para rejiminde Mısır poundun şamandıra etkisi enflasyon artış oranını hızlandırmıştır. Mısır’da yeni para rejimine tüketiciler ve yatırımcılar uyum sağlayana kadar, kısa vadede bazı tüketim ve yatırım kararları ertelenecek gibi görünmektedir. Sonuç olarak, 2015/16 döneminde% 4.3 olan gerçek GSYİH büyümesinin 2016/17 yılında % 3.9'a düşmesi beklenmektedir.

EIU verilerine göre 2017 yılında tüketici fiyatları enflasyonun keskin bir şekilde yükselmesi beklenmektedir. 2016  yılı Eylül ayında %13 oranında KDV eklenmesi, enflasyona itici güç oluşturmuştur. 2017 yılında enfalsyonun %19’larda olacağı tahmin edilmektedir.