Firmalar - Egypt

Dış Ticaret Politikası ve Vergiler

TÜRKİYE - MISIR DIŞ TİCARETİ
 
Afrika kıtasında ülkemizin en fazla ihracat yaptığı ülke olan Mısır ile ülkemiz arasındaki ticarete ilişkin veriler incelendiğinde Mısır ile olan dış ticaret hacmimizin artış eğiliminde olduğu gözlemlenmektedir.
 
2016 yılında Türkiye’nin Mısır’a ihracatı bir önceki  yıla göre, Mısır’ın ithalatını kısmak amaçlı tüm dünya ülkelerine uyguladığı Üretici Kayıt Sistemi nedeniyle %12 azalarak 2,7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Mısır’a yapılan ihracatın toplam ihracatımızdaki payı %1,9 oranında olmuş, en fazla ihracat yaptığımız ülkeler arasında 13. sıraya düşmüştür.
 
2017 yılında ise Mısır’a yönelik ihracatımızdaki düşüş devam etmiş olup, ihracatımız 2016 yılına göre % 14 oranında azalarak 2,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu düşüşte, Mısır’a yönelik işlenmiş petrol ürünleri ve demir çelik ürünleri (GTİP 7214) ihracatımızda yaşanan büyük oranlı azalmalar (% 20 ve % 77 sırasıyla) etkili olmuştur.
 
2018 yılında, Mısır’a yönelik ihracatımız, bir önceki yıla göre % 29,3 oranında artış göstererek 3 Milyar Doların üzerine yükselmiş olup, ihracatımızda 2016 ve 2017 yıllarında yaşanan düşüş eğilimi sona ermiştir. Ülkemiz, Mısır’ın ithalatında 2017 yılında % 3,14 pay almışken, 2018 yılında ise Mısır’ın ithalatında 7. sıraya yükselerek aldığı payı % 4’e çıkarmıştır.

Türkiye-Mısır Dış Ticaret Değerleri (1.000 Dolar)

Kaynak: TÜİK * Ocak-Mart ayı verileri
 
Mısır’a ihracatımızdaki önemli sanayi ürünleri; benzin, binek otomobilleri, demir/çelik profiller, mutfak eşyaları, inşaat demiri, halılar, otomobil lastikleri olarak sıralanabilir. İhraç ettiğimiz önemli tarım ürünleri ise kırmızı mercimek ve fındıktır.

Türkiye'nin Mısır'a İhracatında Başlıca Ürünler (1.000 Dolar)

Kaynak: ITC Trademap-TÜİK

Türkiye'nin Mısır'dan İthalatında Başlıca Ürünler (1.000 Dolar)

 Kaynak: ITC Trademap-TÜİK
 
Türkiye’ye Mısır’dan ithal edilen önemli ürünler ise gübre, petrol yağları, kimyasal ürünler, karbon, hazır giyim ürünleri ve pamuk ipliğidir.

İki Ülke Arasında Ticaretin Altyapısını Düzenleyen Anlaşma ve Protokoller
 

Kaynak: Ticaret Bakanlığı

Türkiye-Mısır Serbest Ticaret Anlaşması
 
Türkiye, gerek AB ile Gümrük Birliğinden kaynaklanan yükümlülükleri gerekse ticari çıkarları uyarınca, Mısır Arap Cumhuriyeti ile bir Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzalanmasına atfettiği önem doğrultusunda 1997 yılından itibaren bu konuda azami gayret göstermiştir. Bu çerçevede, müzakereler 1998 yılı Aralık ayında başlatılmış ve son olarak 2005 yılı Eylül ayında yapılan altıncı tur görüşmeler neticesinde STA tamamlanmıştır.
 
Anlaşma dönemin Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Necdet Sezer’in 26-27 Aralık 2005 tarihlerinde Mısır’a gerçekleştirdiği ziyaret esnasında dönemin Devlet Bakanı Sayın Kürşad Tüzmen ile Mısır Dış Ticaret ve Sanayi Bakanı Sayın Rachid Mohamed Rachid tarafından 27 Aralık 2005 tarihinde Kahire’de imzalanmış olup, 1 Mart 2007 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
 
Ülkemiz ile Mısır arasında Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşmaları ile diğer birçok alanı kapsayan işbirliği anlaşmaları mevcuttur. Bu anlaşmalara Serbest Ticaret Anlaşması’nın ilave edilmesi ile birlikte Mısır ile olan ticari ve ekonomik ilişkilerin yasal çerçevesi tamamlanmış bulunmaktadır.
 
Anlaşmanın Kapsamı
 
Türkiye-Mısır Serbest Ticaret Anlaşması, GATT 1994/DTÖ, Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında Ortaklık tesis eden Anlaşma ve Avrupa Toplulukları ve Üye Devletleri ile Mısır arasında Ortaklık tesis eden Avrupa-Akdeniz Anlaşması hükümleri paralelinde, sanayi ürünlerindeki gümrük vergileri, miktar kısıtlamaları ile eş etkili vergi ve önlemlerin kaldırılması; tarım ürünlerinde taviz değişimi ile hayvan ve bitki sağlığı önlemleri; hizmetler, yatırımlar ve genel hükümler (iç vergilendirme, yapısal uyum, damping, korunma önlemleri, devlet tekelleri, ödemeler, menşe kuralları, devlet yardımları fikri, sınai ve ticari mülkiyet hakları, kamu ihaleleri, vs.) alanlarında düzenlemeler içermektedir.
 
Sanayi Ürünleri
 
Sanayi ürünlerinde uygulanacak tercihli rejim Protokol I’de belirlenmiştir. Türkiye, Avrupa Birliği tarafından Mısır’a uygulandığı üzere, Mısır menşeli tüm sanayi ürünlerinin Türkiye’ye ithalatında uygulanan gümrük vergilerini STA’nın yürürlüğe girişiyle birlikte sıfırlanmıştır.
 
Mısır Tarafı ise, AB-Mısır Ortaklık Anlaşmasına paralel olarak ülkemiz menşeli sanayi ürünlerinin Mısır’a ithalatında uygulanan gümrük vergilerini farklı indirim takvimine sahip 4 ayrı liste çerçevesinde aşamalı olarak sıfırlanması öngörülmüştür. Bu kapsamda gümrük vergisi indirimleri;

• Liste 1 (Liste 1 Ek) için anlaşmanın yürürlüğe girişiyle birlikte başlanmak suretiyle 1 Ocak 2008 tarihinde,
• Liste 2 (Liste 2 Ek) için 1 Ocak 2008 tarihinde başlanmak suretiyle 1 Ocak 2014 tarihinde
• Liste 3 (Liste 3 Ek) için 1 Ocak 2010 tarihinde başlanmak suretiyle 1 Ocak 2017 tarihinde ve
• Liste 4 için 1 Ocak 2011 tarihinde başlanmak suretiyle 1 Ocak 2020 tarihinde tamamlanması öngörülmüştür.

Tarım Ürünleri

Taraflar arasında tarım ürünleri ticaretinde uygulanacak tercihli rejim Protokol II ile belirlenmiştir. Bu kapsamda, Tarafların ihracatı açısından önem arz eden belirli ürünlerde kotalar dahilinde veya herhangi bir miktar kısıtlaması olmaksızın vergi indirimi/muafiyeti şeklinde taviz değişiminde bulunulmuştur.
 
Anılan Protokole ekli Tablo A Türkiye menşeli belirli tarım ürünlerinin Mısır’a ithalatında uygulanacak tercihli düzenlemeleri, Tablo B ise Mısır menşeli belirli tarım ürünlerinin Türkiye’ye ithalatında uygulanacak tercihli düzenlemeleri içermektedir.
 
Menşe Kuralları
 
Anlaşma kapsamında taraflar arasında uygulanacak tercihli menşe kuralları Protokol III ile belirlenmiş olup, anılan Protokol Pan-Avrupa-Akdeniz modelini temel almaktadır.