Genel Bilgiler
Temel Sosyal Göstergeler
Devletin Adı | İtalya Cumhuriyeti |
Yönetim Biçimi | Parlamenter Demokrasi |
Başkenti | Roma |
Resmi Dili | İtalyanca |
Din | Katolik Hıristiyan |
Para Birimi | Avro (€) |
Yüzölçümü | 301.338 km² |
Nüfus | 60.484.000 (2018, IMF ) |
Başlıca Şehirleri | Milano, Napoli, Torino, Cenova, Palermo |
Temel Ekonomik Göstergeler
2017a | 2018a | 2019b | 2020b | 2021b | 2022b | 2023b | 2024b | |
GSYİH (Cari Fiyatlar, milyar $) |
1.950,7 | 2.075,9 | 1.988,6 | 2.013.7 | 2.070,1 | 2.125,9 | 2.182,5 | 2.246,0 |
GSYİH Büyüme (Sabit Fiyatlar, %) |
1,7 | 0,9 | 0,0 | 0,5 | 0,8 | 0,7 | 0,7 | 0,7 |
Kişi Başına Düşen GSYİH (Cari Fiyatlar, $) |
32.195 | 34.321 | 32.947 | 33.431 | 34.440 | 35.443 | 36.466 | 37.612 |
Toplam Yatırımlar (GSYİH’ya oranı, %) |
17,6 | 18,0 | 17,6 | 17,5 | 17,5 | 17,7 | 17,9 | 18,0 |
Tüketici Fiyat Enflasyonu (ortalama, %) |
1,33 | 1,24 | 0,74 | 1,04 | 1,14 | 1,32 | 1,43 | 1,50 |
İşgücü (Milyon) | 23,0 | 23,2 | 23,3 | 23,4 | - | - | - | - |
İşsizlik Oranı (%) | 11,3 | 10,6 | 10,3 | 10,3 | 10,2 | 10,1 | 10,0 | 10,0 |
Cari İşlemler Dengesi (milyar $) |
50,66 | 52,04 | 57,04 | 58,84 | 58,53 | 54,28 | 49,53 | 46,41 |
Cari İşlemler Dengesi (GSYİH’ya oranı, %) |
2,6 | 2,5 | 2,9 | 2,9 | 2,8 | 2,6 | 2,3 | 2,1 |
Kaynak: IMF-Ekim 2019, a: gerçekleşen, b: tahmini
Coğrafi Konum
İtalya, Avrupa’nın güneyinden Akdeniz içlerine doğru kuzeybatı güneydoğu yönünde uzanan bir yarımada üzerinde yer alır. Güneyinde ve batısında Akdeniz, doğusunda Adriyatik Denizi ve kuzeyinde Alp Dağları ile çevrelenmiştir. Akdeniz’deki Sicilya ve Sardunya adaları ile yarımada çevresindeki irili ufaklı birçok ada İtalya’ya aittir. Kuzeyde, Lugano Gölü’nün İsviçre’de bulunan kısmında, göl kıyısında bulunan Campione kasabası da İtalya topraklarından tamamen ayrı bir durumda olmasına rağmen resmi olarak İtalya toprağıdır.
İtalya’nın, kuzeybatısında Fransa, kuzeyinde İsviçre ve Avusturya, kuzeydoğusunda Slovenya ile kara sınırı bulunmaktadır. Ayrıca kendi toprakları içerisinde bulunan iki bağımsız ülke ile de sınırı vardır. Bu ülkelerden biri Katolik mezhebinin dini başkenti olan, Roma içerisindeki Vatikan Devleti (0,44 km2); diğeri de Avrupa’nın yaşayan en eski cumhuriyeti olan ve Floransa’nın 100 km. kadar batısında yer alan San Marino Cumhuriyeti (481 km2)’dir.
Bu ülkelere ek olarak Adriyatik ülkelerinden Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ ve Arnavutluk’un, Akdeniz ülkelerinden Yunanistan, Tunus ve Malta’nın aralarında kara sınırı bulunmamasına rağmen İtalya’ya komşu ülke olduğu söylenebilir.
İtalya’nın kuzeyden güneye 1.150 km. boyunca uzanan bir coğrafyaya sahip olması nedeniyle iklim bölgeden bölgeye değişiklikler göstermektedir. Yazları kuzeydeki yüksek kesimler haricinde ülkenin hemen her yeri güneşlidir ve gün içindeki en yüksek sıcaklıklar 30 derece civarında gerçekleşmektedir. Kış aylarında ise sıcaklıklar bölgeden bölgeye değişmekte, Milano’da 0 derece iken, Roma’da +10 derece, Sicilya ve Sardunya adalarında ise +20 derece olabilmektedir.
Siyasi ve İdari Yapı
İtalyan siyasi birliği, 1861 yılında İtalya Krallığı’nın yeninden ihdasının (Risorgimento) ardından, 1866’da Garibaldi öncülüğünde başlatılan Bağımsızlık Savaşı sonucunda sağlanmıştır. 1870-71 Prusya-Fransa Savaşı’nın ardından son kalan Fransız güçlerinin de ülkeden atılmasıyla bağımsız ulus-devlet kurulmuştur.
Krallık, İkinci Dünya Savaşı’nın bitimine kadar sürmüş, bu süre zarfında İtalya’nın günümüzdeki toprak bütünlüğü ortaya çıkmıştır. Tarihsel olarak “Güney Tirol” ismiyle bilinen Trentino-Alto Adige Bölgesi ve tarihsel olarak “Istria” ismiyle bilinen Friuli-Venezia Giulia Bölgesi Birinci Dünya Savaşı’nın mağluplarından Avusturya’yla 1919 yılında imzalanan St. Germain Antlaşması sonucunda İtalya siyasi birliğine katılmıştır.
Mussolini dönemindeki faşist yönetimine müttefikler tarafından son verilmesinin ardından, 1946 yılında İtalya’da Cumhuriyet kurulmuştur. “Birinci Cumhuriyet” olarak adlandırılan ve 1993 yılına kadar süren bu devir, ülke siyasetine Soğuk Savaş mantığının ve kısa süreli çok parti koalisyonlarının yol açtığı istikrarsızlığın damgasını vurduğu bir dönem olmuştur.
Soğuk Savaş’ın bitimini müteakip, “temiz eller operasyonu” olarak anılan hukuki süreçte sistem içindeki siyasi partilerin yönetici kadrosunun tamamına yakını yolsuzluk suçları ve mafya bağlantıları nedeniyle yargılanarak tasfiye edilmiştir. 1993 yılında Silvio Berlusconi ve Kuzey Ligi gibi yeni aktörlerin gelmesiyle başlayan döneme “İkinci Cumhuriyet” adı verilmektedir. Bu dönemin başından itibaren (1994-95 Berlusconi ve 1996-98 Prodi) benzer eğilimdeki siyasi partilerin bir araya gelerek koalisyonlar/bloklar oluşturmaları dikkat çekmektedir.
İkinci Dünya Savaşı’ndan günümüze değin 61 hükümetin görev yaptığı İtalya’da, iktidarların 48’ini koalisyonlar oluşturmuş, partilerin tamamı dönemsel yeni isimler almış ve yeniden yapılanmışlardır.
Nüfus ve İşgücü Yapısı
Nüfus artışı olmasına rağmen İtalya, dünyanın en düşük doğum oranına sahip ülkelerinden birisidir. Aslında ülkenin nüfus artışı dışarıdan gelen göçlerle artmaktadır. Bunun yanında, İtalya Japonya ve Almanya’dan sonra dünyanın en yaşlı nüfusuna sahip ülkesidir ve nüfusun yaşlanması devam edecektir. 2010- 2030 arasında çok yaşlı nüfusun (80+) % 56 artması beklenmektedir.
2018 yılında % 0,4 oranında artarak 60,8 milyon kişi ile dünyada 23. sırada yer alan İtalya nüfusunun 2024 yılında 60,6 milyon, 2030 yılında da 62,5 milyon kişi olacağı tahmin edilmektedir. 2010 yılında ülkedeki göçmenlerin toplam nüfusa oranı % 7 iken 2030 yılında ikiye katlanarak toplam nüfus içinde %13,6’ya ulaşması beklenmektedir.
Ülkedeki işgücünün 2018 yılı için 23,2 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Bu nüfusun % 3,9'u tarımda, 28,3'ü sanayide ve % 67,8'i hizmetler sektöründe istihdam edilmektedir. İtalya nitelikli ve Eurozone ortalamasının altında düşük ücretli teknik işgücüne sahip bir ülkedir. Ülkedeki işsiz sayısının toplam işgücüne oranı 2018 yılında %10,6 olup, dünyada işsizliğin yüksek olduğu ülkeler arasında 40. sırada yer almaktadır.