Dış Ticaret
Bolivya’nın 2018 yılında hem ihracatında hem de ithalatında artış gözlenmektedir. 2018 yılı ihracatı %14,2 artışla 8,9 milyar Dolar, ithalatı %7,5 artışla 9,9 milyar Dolar olarak gerçekleşmiştir.
Bolivya’nın Dış Ticareti (Bin ABD Dolar)
YILLAR | İHRACAT | İTHALAT | HACİM | DENGE |
2016 | 7 081 933 | 8 426 933 | 15 508 866 | -1 345 000 |
2017 | 7 852 361 | 9 302 386 | 17 154 747 | -1 450 025 |
2018 | 8 964 856 | 9 995 948 | 18 960 804 | -1 031 092 |
Kaynak: ITC Trademap(www.trademap.org)
İhracat
Ülkenin 2018 yılı ihracatında başlıca ürünleri; petrol gazları, çinko, altın, soya küspesi, kıymetli metal ve kurşun cevherleri, konsantreleri, işlenmemiş kalay, soya yağı ve brezilya cevizidir.
Bolivya’nın İhracatında Başlıca Ürünler (Bin ABD Dolar)
GTİP | ÜRÜNLER | 2016 | 2017 | 2018 | Ürünün Toplamdaki Payı (%) 2018 | Ürünün 2017 - 2018 Yıllarındaki Değişimi (%) |
TOPLAM İHRACAT | 7 081 933 | 7 852 361 | 8 964 856 | 100 | 14,2 | |
2711 | Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar | 2 077 536 | 2 625 197 | 3 021 894 | 33,7 | 15,1 |
2608 | Çinko cevherleri ve konsantreleri | 982 713 | 1 351 703 | 1 515 586 | 16,9 | 12,1 |
7108 | Altın (platin kaplamalı altın dahil) (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde) | 742 762 | 1 029 369 | 1 165 868 | 13 | 13,3 |
2304 | Soya fasulyesi yağı üretiminden arta kalan küspe ve katı atıklar | 549 872 | 352 142 | 528 351 | 5,9 | 50 |
2616 | Kıymetli metal cevherleri ve konsantreleri | 650 798 | 565 202 | 525 683 | 5,9 | -7 |
8001 | İşlenmemiş kalay | 294 914 | 325 527 | 318 015 | 3,5 | -2,3 |
1507 | Soya yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş) | 281 781 | 194 847 | 252 633 | 2,8 | 29,7 |
2607 | Kurşun cevherleri ve konsantreleri | 160 414 | 246 492 | 243 204 | 2,7 | -1,3 |
0801 | Hindistan cevizi, brezilya ve kaju cevizi (taze/kurutulmuş) | 182 711 | 169 322 | 221 067 | 2,5 | 30,6 |
7113 | Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden) | 150 605 | 129 831 | 109 514 | 1,2 | -15,6 |
1008 | Kara buğday, darı (cin ve kum darı)kuş yemi; diğer hububat | 81 763 | 73 992 | 80 692 | 0,9 | 9,1 |
7106 | Gümüş (altın veya platin yaldızlı gümüş dahil) (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde) | 108 650 | 80 394 | 80 506 | 0,9 | 0,1 |
2709 | Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar) | 70 008 | 51 237 | 72 119 | 0,8 | 40,8 |
3102 | Azotlu mineral veya kimyasal gübreler | 0 | 0 | 67 148 | 0,7 | 0 |
2207 | Etil alkol (alkol derecesi >= %80, tağyir edilmemiş) ve damıtılarak elde edilmiş diğer alkollü içkiler | 47 909 | 32 683 | 60 451 | 0,7 | 85 |
2710 | Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar | 45 844 | 46 448 | 46 676 | 0,5 | 0,5 |
2528 | Tabii boratlar ve bunların konsantreleri | 36 001 | 34 268 | 41 868 | 0,5 | 22,2 |
1207 | Diğer yağlı tohumlar ve meyveler | 35 338 | 34 313 | 37 834 | 0,4 | 10,3 |
1512 | Ayçiçeği, aspir, pamuk tohumu yağları ve bunların fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş) | 29 307 | 27 240 | 36 529 | 0,4 | 34,1 |
0803 | Muz (plantain dahil) (taze veya kurutulmuş) | 34 074 | 29 571 | 33 162 | 0,4 | 12,1 |
2611 | Tungsten cevherleri ve konsantreleri | 14 393 | 16 307 | 27 828 | 0,3 | 70,7 |
1701 | Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz (katı halde) | 15 415 | 1 306 | 26 210 | 0,3 | 1906,9 |
7403 | Rafine edilmiş bakır ve bakır alaşımları (ham) | 8 509 | 9 901 | 20 824 | 0,2 | 110,3 |
1208 | Yağlı tohum ve meyvelerin un ve kaba unları (hardal unu hariç) | 22 963 | 20 625 | 19 333 | 0,2 | -6,3 |
4409 | Şekil verilmiş ağaçlar (lambalanmış, yiv açılmış, set açılmış, şevlenmiş, ortaları (V) şeklinde oluklanmış vb.) | 15 681 | 15 706 | 19 254 | 0,2 | 22,6 |
2825 | Hidrazin ve hidroksilamin, bunların anorganik tuzları, organik bazlar, diğer metal oksitler, hidroksitler ve peroksitler | 13 219 | 17 693 | 18 286 | 0,2 | 3,4 |
4104 | Sığır (buffalo dahil) ve at cinsi hayvanların dabaklanmış veya crust (arakurutmalı) post ve derileri | 27 454 | 27 953 | 16 737 | 0,2 | -40,1 |
2603 | Bakır cevherleri ve konsantreleri | 29 389 | 28 381 | 16 109 | 0,2 | -43,2 |
0713 | Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye ayrılmış) | 36 540 | 14 738 | 15 370 | 0,2 | 4,3 |
7204 | Dökme demirin, demirin veya çeliğin döküntü ve hurdaları veya bunların eritilmesi ile elde dilmiş külçeler | 3 686 | 3 273 | 14 164 | 0,2 | 332,8 |
2306 | Bitkisel yağların üretiminden (23.04-05' hariç)arta kalan küspe ve katı atıklar | 11 840 | 12 167 | 13 775 | 0,2 | 13,2 |
4407 | Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalınlık > 6 mm | 11 307 | 12 058 | 13 362 | 0,1 | 10,8 |
0402 | Süt, krema (konsantre edilmiş, ilave şeker veya diğer tatlandırıcı madde içerenler) | 25 684 | 17 697 | 13 322 | 0,1 | -24,7 |
2008 | Yer fıstığı ve diğer kabuklu yemiş ve meyve konserveleri | 12 565 | 12 103 | 11 065 | 0,1 | -8,6 |
1905 | Tatlı Bisküvi ve Gofretler | 8 141 | 10 490 | 10 624 | 0,1 | 1,3 |
1202 | Yer fıstığı | 9 166 | 10 642 | 10 546 | 0,1 | -0,9 |
0901 | Kahve, kahve kabuk ve kapçıkları, içinde herhangi bir oranda kahve bulunup kahve yerine kullanılan ürünler | 7 724 | 9 874 | 9 426 | 0,1 | -4,5 |
6501 | Keçeden şapka taslakları, diskler ve üstüvaneler (kalıplanarak şekil verilmemiş veya kenar yapılmamış) | 7 049 | 7 555 | 8 706 | 0,1 | 15,2 |
2009 | Meyve ve sebze suları | 6 055 | 7 848 | 8 555 | 0,1 | 9 |
1602 | Hazırlanmış veya konserve edilmiş et, sakatat veya kan | 6 549 | 7 347 | 8 463 | 0,1 | 15,2 |
Kaynak: ITC Trademap(www.trademap.org)
Bolivya’nın 2018 yılı ihracatında % 19,2 payla ilk sırada Brezilya yer almaktadır. Arjantin (% 16), Hindistan (%8,1), Japonya (%7,5), G. Kore (6,4), ABD (% 5,6) ve Kolombiya (%5,2) ülkenin diğer önemli ihraç pazarlarıdır.
Bolivya’nın İhracatında Başlıca Ülkeler (Bin ABD Dolar)
GTİP | ÜRÜNLER | 2016 | 2017 | 2018 | Ülkenin Toplamdaki Payı (%) 2018 | Ülkenin 2017 - 2018 Yıllarındaki Değişimi (%) |
TOPLAM İHRACAT | 7 081 933 | 7 852 361 | 8 964 856 | 100 | 14,2 | |
1. | Brezilya | 1 363 164 | 1 452 285 | 1 717 589 | 19,2 | 18,3 |
2. | Arjantin | 806 311 | 1 231 076 | 1 432 793 | 16 | 16,4 |
3. | Hindistan | 122 150 | 548 196 | 722 866 | 8,1 | 31,9 |
4. | Japonya | 417 296 | 567 747 | 669 557 | 7,5 | 17,9 |
5. | G. Kore | 384 476 | 609 946 | 577 023 | 6,4 | -5,4 |
6. | ABD | 964 527 | 581 303 | 502 878 | 5,6 | -13,5 |
7. | Kolombiya | 625 216 | 375 715 | 469 004 | 5,2 | 24,8 |
8. | Çin | 473 292 | 401 386 | 457 965 | 5,1 | 14,1 |
9. | Peru | 338 628 | 275 607 | 365 231 | 4,1 | 32,5 |
10. | B.A.E. | 199 893 | 365 655 | 361 664 | 4 | -1,1 |
11. | Hollanda | 87 210 | 162 509 | 240 447 | 2,7 | 48 |
12. | Kanada | 108 620 | 159 290 | 196 010 | 2,2 | 23,1 |
13. | Belçika | 324 010 | 248 138 | 193 822 | 2,2 | -21,9 |
14. | Avustralya | 140 252 | 146 101 | 172 828 | 1,9 | 18,3 |
15. | İspanya | 96 054 | 133 989 | 168 181 | 1,9 | 25,5 |
… | … | … | … | … | … | … |
18. | Türkiye | 17 904 | 68 387 | 91 114 | 1 | 33,2 |
Kaynak: ITC Trademap(www.trademap.org)
İthalat
Bolivya’nın 2018 yılı ithalatında işlenmiş petrol ürünleri birinci sırada yer almakta olup; buhar trübünleri, otomobiller, haşarat öldürücü tarım ilaçları, gaz tribünleri, inşaat demiri, kamyon, kamyonet, telefon cihazları ve ilaçlar ilk sıralarda yer almaktadır.
Bolivya’nın İthalatında Başlıca Ürünler (Bin ABD Dolar)
GTİP | ÜRÜNLER | 2016 | 2017 | 2018 | Ürünün Toplamdaki Payı (%) 2018 | Ürünün 2017 - 2018 Yıllarındaki Değişimi (%) |
TOPLAM İTHALAT | 8 426 933 | 9 302 386 | 9 995 948 | 100 | 7,5 | |
2710 | Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar | 706 447 | 928 761 | 1 315 321 | 13,2 | 41,6 |
8406 | Buhar türbinleri | 578 | 47 684 | 439 886 | 4,4 | 822,5 |
8703 | Otomobiller | 405 045 | 460 507 | 408 985 | 4,1 | -11,2 |
3808 | Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici,sürgünleri önleyici, bitkilerin büyümesini düzenleyici ürünler | 200 768 | 248 892 | 289 626 | 2,9 | 16,4 |
8411 | Turbojetler, turbopropellerler ve diğer gaz türbinleri | 56 764 | 90 907 | 285 203 | 2,9 | 213,7 |
7214 | İnşaat demiri | 220 545 | 204 253 | 237 540 | 2,4 | 16,3 |
8704 | Esya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar | 291 913 | 270 880 | 226 100 | 2,3 | -16,5 |
8517 | Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar | 204 425 | 168 554 | 187 019 | 1,9 | 11 |
3004 | Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) | 132 151 | 132 566 | 146 353 | 1,5 | 10,4 |
8702 | 10 veya daha fazla kişi taşımaya mahsus motorlu taşıtlar | 127 359 | 150 411 | 135 853 | 1,4 | -9,7 |
2106 | Tarifenin başka yerinde yer almayan gıda müstahzarları | 100 542 | 111 398 | 128 487 | 1,3 | 15,3 |
4011 | Kauçuktan yeni dış lastikler | 106 416 | 117 605 | 113 570 | 1,1 | -3,4 |
8429 | Buldozerler, greyderler, toprak tesviye makinaları, skreyperler, mekanik küreyiciler, ekskavatörler, yol silindirleri vb | 193 300 | 194 917 | 109 729 | 1,1 | -43,7 |
7308 | Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten sac, çubuk, vb. | 54 032 | 73 281 | 98 986 | 1 | 0 |
1101 | Buğday unu | 88 443 | 100 576 | 97 558 | 1 | -3 |
3901 | Etilen polimerleri (ilk şekillerde) | 71 650 | 63 558 | 82 110 | 0,8 | 29,2 |
8708 | Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar | 75 631 | 80 711 | 79 647 | 0,8 | -1,3 |
8701 | Traktörler | 113 199 | 117 924 | 78 092 | 0,8 | -33,8 |
8544 | İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar | 61 674 | 66 891 | 69 605 | 0,7 | 4,1 |
7210 | Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri, genişlik ≥600 mm (kaplanmış) | 54 056 | 66 897 | 68 792 | 0,7 | 2,8 |
9619 | Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya | 54 737 | 61 959 | 65 295 | 0,7 | 5,4 |
8428 | Kaldırma, elleçleme, yükleme, boşaltma makinaları (asansörler, yürüyen merdivenler, konveyörler, teleferikler gibi) | 108 853 | 117 074 | 58 369 | 0,6 | -50,1 |
8418 | Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve dondurucu cihazlar ve ısı pompaları | 62 908 | 67 213 | 56 480 | 0,6 | -16 |
8417 | Sanayi veya laboratuvarlara mahsus elektrikli olmayan fırınlar ve ocaklar (çöp yakma fırınları dahil) | 4 612 | 34 786 | 54 894 | 0,5 | 57,8 |
8504 | Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler | 53 891 | 61 417 | 53 747 | 0,5 | -12,5 |
3902 | Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde) | 36 646 | 36 894 | 52 480 | 0,5 | 42,2 |
8529 | Sadece veya esas itibariyle 85.25 ila 85.28 pozisyonlarında yer alan cihazlara mahsus aksam ve parçalar | 6 094 | 5 572 | 51 837 | 0,5 | 830,3 |
8431 | İş ve Maden Makinelerinin aksam ve parçaları | 35 727 | 42 838 | 50 728 | 0,5 | 18,4 |
8413 | Sıvılar için pompalar (ölçü tertibatı olsun olmasın) ve sıvı elevatörleri | 41 946 | 42 612 | 50 528 | 0,5 | 18,6 |
8481 | Musluk, batarya, vana ve valfler | 46 934 | 48 137 | 50 035 | 0,5 | 3,9 |
7208 | Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri (genişlik >= 600 mm) | 14 330 | 27 879 | 49 935 | 0,5 | 79,1 |
3923 | Plastiklerden eşya taşınmasına veya ambalajlanmasına mahsus malzeme, tıpa, kapak, kapsül ve diğer kapama malzemeleri | 54 222 | 45 271 | 49 050 | 0,5 | 8,3 |
3920 | Plastikten diğer levha, plaka, şerit, film, folye (gözeneksiz) | 64 005 | 48 512 | 49 029 | 0,5 | 1,1 |
8421 | Santrifüjler; sıvıların veya gazların fiItre edilmesine veya arıtılmasına mahsus makina ve cihazlar | 37 840 | 57 619 | 48 873 | 0,5 | -15,2 |
8711 | Motosikletler (mopedler dahil) ve bir yardımcı motoru bulunan tekerlekli taşıtlar (sepetli olsun olmasın); sepetler | 54 832 | 47 405 | 48 681 | 0,5 | 2,7 |
8471 | Otomatik bilgi işlem mak. bunlara ait birimler; manyetik veya optik okuyucular, verileri koda dönüştüren ve işleyen mak. | 42 358 | 47 112 | 47 844 | 0,5 | 1,6 |
2309 | Hayvan gıdası olarak kullanılan müstahzarlar | 35 482 | 39 164 | 46 178 | 0,5 | 17,9 |
1901 | Malt hülasası; un, nişasta ve malt esaslı müstahzarlar | 42 866 | 42 686 | 44 662 | 0,4 | 4,6 |
8414 | Hava veya vakum pompaları, hava veya diğer gaz kompresörleri, fanlar, aspiratörü olan havalandırmaya mahsus davlumbazlar | 39 737 | 52 513 | 44 656 | 0,4 | -15 |
3002 | İnsan kanı, hayvan kanı, serum, aşı, toksin vb. Ürünler | 38 513 | 46 419 | 43 689 | 0,4 | -5,9 |
Kaynak: ITC Trademap(www.trademap.org)
2018 yılı ithalatının %20,7’sini Çin’den gerçekleştiren Bolivya’nın diğer başlıca tedarikçileri Brezilya, Arjantin, Peru, ABD, Şili, Japonya, İspanya, Meksika ve Almanya’dır. 2018 yılında Türkiye, Bolivya’nın ithalatında %0,6 payla 23. sırada yer almıştır.
Bolivya’nın İthalatında Başlıca Ülkeler (Bin ABD Dolar)
GTİP | ÜRÜNLER | 2016 | 2017 | 2018 | Ülkenin Toplamdaki Payı (%) 2018 | Ülkenin 2017 - 2018 Yıllarındaki Değişimi (%) |
TOPLAM İTHALAT | 8 426 933 | 9 302 386 | 9 995 948 | 100 | 7,5 | |
1. | Çin | 1 685 757 | 2 027 342 | 2 071 159 | 20,7 | 2,2 |
2. | Brezilya | 1 481 323 | 1 559 955 | 1 609 333 | 16,1 | 3,2 |
3. | Arjantin | 882 686 | 1 164 041 | 1 159 262 | 11,6 | -0,4 |
4. | Peru | 585 428 | 609 722 | 669 496 | 6,7 | 9,8 |
5. | ABD | 818 073 | 744 081 | 626 710 | 6,3 | -15,8 |
6. | Şili | 347 638 | 357 298 | 498 500 | 5 | 39,5 |
7. | Japonya | 410 013 | 345 310 | 306 297 | 3,1 | -11,3 |
8. | İspanya | 115 578 | 158 144 | 281 603 | 2,8 | 78,1 |
9. | Meksika | 221 878 | 283 291 | 253 180 | 2,5 | -10,6 |
10. | Almanya | 180 004 | 209 188 | 227 854 | 2,3 | 8,9 |
11. | İsveç | 81 834 | 142 758 | 223 656 | 2,2 | 56,7 |
12. | Kolombiya | 194 848 | 225 295 | 207 449 | 2,1 | -7,9 |
13. | Fransa | 161 216 | 94 021 | 169 353 | 1,7 | 80,1 |
14. | İtalya | 99 361 | 145 569 | 168 330 | 1,7 | 15,6 |
15. | Singapur | 42 204 | 26 518 | 166 693 | 1,7 | 528,6 |
… | … | … | … | … | … | … |
23. | Türkiye | 20 180 | 27 956 | 64 090 | 0,6 | 129,3 |
Kaynak: ITC Trademap(www.trademap.org)