Dış Ticaret Politikası ve Vergiler
TÜRKİYE İLE TİCARET
Genel Durum
K.K.T.C’nin dış ticaretinde en önemli paya sahip ülke Türkiye’dir. Türkiye’nin K.K.T.C’ye ihracatı 1 milyar civarında gerçekleşmektedir. K.K.T.C’nin Türkiye’ye ihracatı ise son yıllarda 40-80 milyon dolar arasında değişmektedir. 2018 yılında İhracatımız %12 artarak 1,2 milyar dolar olmuş; ithalatımız ise %1,5 artarak 68 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye-K.K.T.C Dış Ticareti (milyon dolar)
Yıl | İhracat | İthalat | Hacim | Denge |
2005 | 754 | 45 | 799 | 709 |
2006 | 885 | 40 | 925 | 845 |
2007 | 932 | 61 | 993 | 871 |
2008 | 1.072 | 52 | 1.124 | 1.020 |
2009 | 771 | 43 | 814 | 728 |
2010 | 975 | 58 | 1.033 | 917 |
2011 | 1.023 | 81 | 1.104 | 942 |
2012 | 1.010 | 76 | 1.085 | 934 |
2013 | 1.115 | 67 | 1.182 | 1.048 |
2014 | 1.195 | 80 | 1.275 | 1.116 |
2015 | 1.006 | 69 | 1.075 | 936 |
2016 | 907 | 65 | 972 | 843 |
2017 | 1.097 | 67 | 1.164 | 1.031 |
2018 | 1.226 | 68 | 1.294 | 1.158 |
2018* | 588 | 47 | 635 | 541 |
2019* | 521 | 38 | 559 | 483 |
Kaynak: TÜİK *Ocak-Haziran ayı verileri
Türkiye’nin KKTC’ye İhracatı
Türkiye’nin KKTC’ye ihracatında ilk sırayı 377 milyon dolar ile petrol ürünleri almaktadır. İhracatımızda önemli paya sahip diğer ürünler; demir/çelik çubuklar, ilaçlar, alkollü ve alkolsüz içecekler, oturmaya mahsus mobilyalar, çimento, mücevherler, alüminyum çubuk ve profillerdir.
.
Türkiye’nin KKTC’ye İhracatı (bin dolar)
GTIP 4’lü | Ürünler | 2016 | 2017 | 2018 |
2710 | Petrol Yağları Ve Bitümenli Minerallerden Elde Edilen Yağlar | 137 636 | 216 261 | 377 408 |
7214 | Demir Veya Alaşımsız Çelikten Çubuklar (Dövülmüş, Sıcak Haddelenmiş, Haddeleme İşleminden Sonra Buru | 38 295 | 57 888 | 61 724 |
3004 | Tedavide Veya Korunmada Kullanılmak Üzere Hazırlanan İlaçlar (Dozlandırılmış) | 26 954 | 27 651 | 26 863 |
7308 | Demir Veya Çelikten İnşaat Ve İnşaat Aksamı, İnşaatta Kullanılmak Üzere Hazırlanmış Demir Veya Çelik | 10 281 | 13 602 | 18 767 |
9403 | Diğer Mobilyalar Ve Bunların Aksam Ve Parçaları | 14 363 | 17 309 | 15 944 |
2523 | Çimento | 11 871 | 17 204 | 15 672 |
7604 | Aluminyumdan Çubuklar Ve Profiller | 10 456 | 12 912 | 13 883 |
2208 | Etil Alkol (Alkol Derecesi < %80, Tağyir Edilmemiş) Ve Damıtılarak Elde Edilmiş Likör Ve Diğer Alkol | 16 068 | 14 926 | 11 907 |
1905 | Ekmek, Pasta, Kek, Bisküvi Ve Diğer Ekmekçi Mamüller, Hosti, Boş İlaç Kapsülü Mühür Güllacı, Pirinç | 9 946 | 11 210 | 10 997 |
2402 | Tütün/Tütün Yerine Geçen Maddelerden Purolar, Sigarillolar Ve Sigaralar | 10 308 | 10 686 | 10 259 |
6907 | Seramikten Döşeme/Kaplama Karoları, Kaldırım Taşları, Mozaik Küpler, Vb.Ve Bitirme Seramikleri | 955 | 10 321 | 10 140 |
3402 | Yıkama, Temizleme Müstahzarları (Sabunlar Hariç) | 9 323 | 9 514 | 9 584 |
2711 | Petrol Gazları Ve Diğer Gazlı Hidrokarbonlar | 9 540 | 16 093 | 9 542 |
3923 | Plastiklerden Eşya Taşınmasına Veya Ambalajlanmasına Mahsus Malzeme, Tıpa, Kapak,Diğer Kapama Malzem | 8 189 | 9 565 | 9 510 |
8544 | İzole Edilmiş Teller, Kablolar Ve Diğer Elektrik İletkenler; Tek Tek Kaplanmış Liflerden Oluşan Fibe | 8 643 | 10 902 | 9 086 |
7306 | Demir Veya Çelikten Diğer İnce Ve Kalın Borular Ve İçi Boş Profiller | 6 470 | 9 433 | 8 908 |
8471 | Otomatik Bilgi İşlem Mak. Bunlara Ait Birimler; Manyetik Veya Optik Okuyucular, Verileri Koda Dönüşt | 9 838 | 9 925 | 8 635 |
8418 | Buzdolapları, Dondurucular Ve Diğer Soğutucu Ve Dondurucu Cihazlar Ve Isı Pompaları | 8 955 | 9 401 | 8 573 |
7113 | Mücevherci Eşyası Ve Aksamı (Kıymetli Metallerden Veya Kıymetli Metallerle Kaplama Metallerden) | 11 137 | 11 071 | 8 305 |
4418 | Ağaçtan Bina Ve İnşaat İçin Marangozluk, Mamülleri, Doğrama Parçaları | 2 574 | 5 035 | 8 301 |
6802 | Yontulmaya Veya İnşaata Elverişli İşlenmiş Taşlar (Kayagan Taşı Hariç), Mozik İçin Küp Şeklinde Taşl | 6 884 | 9 132 | 7 989 |
9401 | Oturmaya Mahsus Mobilyalar Ve Bunların Aksam Ve Parçaları | 6 403 | 8 159 | 7 922 |
4411 | Ağaçtan Veya Diğer Odunsu Maddelerden Lif Levhalar | 5 608 | 6 594 | 7 780 |
2203 | Biralar (Malttan) | 6 364 | 6 677 | 6 818 |
2202 | Sular (Mineral Ve Gazlı Sular Dahil) Ve Alkolsüz Diğer İçecekler (Tatlandırıcılı, Lezzetlendirilmiş) | 8 311 | 8 327 | 6 809 |
0406 | Peynir Ve Pıhtılaşmış Ürünler | 5 868 | 5 719 | 6 071 |
1512 | Ayçiçeği, Aspir, Pamuk Tohumu Yağları Ve Bunların Fraksiyonları (Kimyasal Olarak Değiştirilmemiş) | 5 300 | 5 183 | 6 050 |
9018 | Tıpta, Cerrahide, Dişçilikte Ve Veterinerlikte Kullanılan Alet Ve Cihazlar | 6 304 | 7 718 | 6 044 |
4011 | Kauçuktan Yeni Dış Lastikler | 5 126 | 5 628 | 5 952 |
4818 | Tuvalet Kağıtları, Kağıt Havlu, Mendil, Kumaş, Masa Örtüsü, Kağıt Mendiller Vb. | 5 357 | 4 953 | 5 843 |
Genel Toplam | 906,954 | 1,097,257 | 1,226,097 |
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin KKTC’ye İthalatı
K.K.T.C tarafından Türkiye’ye ihraç edilen başlıca ürünler peynir (hellim, kaşar peyniri, lor), narenciye, patates, demir-çelik döküntü ve hurdalarıdır.
Türkiye’nin K.K.T.C’den İthalatı (1.000 dolar)
GTIP 4’lü | Ürünler | 2016 | 2017 | 2018 |
0805 | Turunçgiller (Taze/Kurutulmuş) | 15,268 | 19,307 | 17,264 |
0406 | Peynir Ve Pıhtılaşmış Ürünler | 19,521 | 17,048 | 15,306 |
7204 | Dökme Demirin, Demirin Veya Çeliğin Döküntü Ve Hurdaları Veya Bunların Eritilmesi İle Elde Dilmiş Kü | 4,824 | 6,751 | 9,815 |
7108 | Altın (Platin Kaplamalı Altın Dahil) (İşlenmemiş Veya Yarı İşlenmiş Ya Da Pudra Halinde) | 5,424 | 4,485 | 3,788 |
2009 | Meyve Ve Sebze Suları (Fermente Edilmemiş, Alkol Katılmamış) | 4,465 | 1,705 | 3,032 |
8421 | Santrifüjler; Sıvıların Veya Gazların Fiıtre Edilmesine Veya Arıtılmasına Mahsus Makina Ve Cihazlar | 3 | 7 | 2,936 |
0401 | Süt Ve Krema (Konsantre Edilmemiş, İlave Şeker Veya Diğer Tatlandırıcı Madde İçermeyen) | 1,341 | 1,788 | 2,818 |
7602 | Aluminyum Döküntü Ve Hurdaları | 864 | 1,231 | 1,821 |
7801 | İşlenmemiş Kurşun | 881 | 1,533 | 1,463 |
709 | Diğer Sebzeler (Taze/Soğutulmuş) | 1,185 | 929 | 1,157 |
1212 | Keçiboynuzu, Deniz Otları Ve Diğer Algler, Şeker Pancarı, Şeker Kamışı Vs. | 330 | 923 | 928 |
7404 | Bakır Döküntü Ve Hurdaları | 312 | 242 | 749 |
8908 | Sökülecek Gemiler, Suda Yüzen Sökülecek Diğer Araçlar | 777 | 687 | |
0302 | Balıklar (Taze Veya Soğutulmuş) | 1,146 | 592 | |
3004 | Tedavide Veya Korunmada Kullanılmak Üzere Hazırlanan İlaçlar (Dozlandırılmış) | 552 | ||
0901 | Kahve, Kahve Kabuk Ve Kapçıkları, İçinde Herhangi Bir Oranda Kahve Bulunup Kahve Yerine Kullanılan Ü | 261 | 466 | 507 |
4707 | Kağıt Ve Karton Döküntü Ve Kırpıntıları | 419 | 636 | 503 |
4101 | Sığır (Bufalo Dahil) Ve At Cinsi Hayvanların Ham Post Ve Derileri | 759 | 654 | 477 |
8537 | Elektrik Kontrol, Dağıtım Tabloları, Panolar, Konsollar, Kabinler, Diğer Mesnetler Ve Sayısal Kontro | 427 | ||
3301 | Uçucu Yağlar, Rezinoitler, Ekstraksiyonla Elde Edilen Yağ Reçineleri Ve Terpenli Yan Ürünler, Çözelt | 268 | 45 | 349 |
3915 | Plastikten Döküntü, Kalıntı Ve Hurdalar | 204 | 232 | 310 |
2008 | Tarifenin Başka Yerinde Belirtilmeyen Meyve Ve Yenilen Diğer Bitki Parçalarının Konserveleri | 465 | 773 | 308 |
0701 | Patates (Taze/Soğutulmuş) | 978 | 423 | 212 |
4102 | Koyun Ve Kuzuların Ham Derileri | 218 | 175 | 190 |
2201 | Sular (Tabii Ve Suni Mineral Sular Ve Gazlı Sular Dahil) (Tatlandırıcısız, Lezzetlendirilmemiş) | 275 | 256 | 171 |
6810 | Çimentodan, Betondan Veya Suni Taştan Eşya (Takviye Edilmiş Olsun Olmasın) | 388 | 295 | 137 |
8702 | 10 Veya Daha Fazla Kişi Taşımaya Mahsus (Sürücü Dahil) Motorlu Taşıtlar | 128 | ||
8428 | Kaldırma, Elleçleme, Yükleme, Boşaltma Makinaları (Asansörler, Yürüyen Merdivenler, Konveyörler, Tel | 2 | 97 | |
8474 | Toprak, Taş, Metal Cevheri Vb. Ayıklama, Eleme, Tasnif, Ayırma, Yıkama, Kırma, Öğütme, Yoğurma, Kalı | 74 | ||
6901 | Silisli Fosil Unlarından Veya Benzeri Silisli Topraklardan Tuğlalar, Döşeme Tuğlaları, Karolar Ve Di | 72 | ||
8414 | Hava Veya Vakum Pompaları, Hava Veya Diğer Gaz Kompresörleri, Fanlar, Aspiratörü Olan Havalandırmaya | 1 | 60 | |
2202 | Sular (Mineral Ve Gazlı Sular Dahil) Ve Alkolsüz Diğer İçecekler (Tatlandırıcılı, Lezzetlendirilmiş) | 3,265 | 932 | 48 |
8716 | Römorklar Ve Yarı Römorklar; Hareket Ettirici Tertibatı Bulunmayan Diğer Taşıtlar; Bunların Aksam Ve | 47 | ||
0810 | Diğer Meyveler (Taze) | 94 | 194 | 47 |
4103 | Diğer Ham Post Ve Deriler | 53 | 59 | 44 |
9021 | Ortopedik Cihazlar; Cebireler, Kırıklar İçin Cihazlar Vb; Protez Organlar; İşitme Cihazları, | 43 | ||
Genel Toplam | 64,519 | 66,756 | 67,834 |
Kaynak:TÜİK