Genel Ekonomik Durum
Temel Ekonomik Göstergeler
2017a | 2018a | 2019b | 2020b | 2021b | 2022b | 2023b | 2024b | |
GSYİH (Cari Fiyatlar -milyar $) |
139,84 | 161,18 | 170,41 | 180,5 | 192,24 | 201,49 | 211,57 | 222,13 |
GSYİH Büyüme (Sabit Fiyatlar -%) |
4,14 | 4,94 | 4,6 | 3,3 | 2,9 | 2,6 | 2,4 | 2,2 |
Kişi Başına Düşen GSYİH (Cari Fiyatlar - $) | 14 273 | 16 484 | 17 463 | 18 535 | 19 781 | 20 775 | 21 859 | 22 998 |
Tüketici Fiyat Enflasyonu (ort, %) |
2,41 | 2,85 | 3,37 | 3,36 | 3,27 | 2,97 | 3,05 | 3 |
Nüfus (Milyon) | 9,8 | 9,78 | 9,76 | 9,74 | 9,72 | 9,7 | 9,68 | 9,66 |
Cari İşlemler Dengesi (milyar $) |
3,2 | -0,85 | -1,6 | -1,02 | -0,95 | -0,67 | -0,39 | -0,03 |
Kaynak: IMF, Ekim 2019, a Gerçekleşen, b Tahmin
1989 tarihinde parlamenter demokrasi rejimine geçen Macaristan, bu tarihten sonra merkezi planlamaya dayalı ekonomiden serbest piyasa ekonomisine geçiş amacıyla kapsamlı bir ekonomik dönüşüm süreci başlatmıştır.
31 Mart 1994 tarihinde tam üye olmak üzere Avrupa Birliği’ne başvuran Macaristan’ın AB üyelik süreci de Macaristan ekonomisine göreceli bir dinamizm kazandırmıştır. Bu süreçte liberalleşme, özelleştirme ve istikrarın sağlanması öncelikleri oluşturmuştur. 90’lı yılların başında dış ticaretle ilgili idari engeller kaldırılmış, doğrudan yabancı dış yatırımlar için uygun ortam yaratılmış, dövizle işlemler aşamalı olarak liberalleştirilmiş, Macar para birimi Forint 1996’da konvertibl hale getirilmiş ve dövizle işlemlerin liberalleştirilmesi süreci 2001’de tamamlanmıştır.
2004 yılında AB’ye tam üye olan Macaristan, geçtiğimiz dönemde yabancı yatırımcıların ilgi odağı olmuş, doğrudan sermaye yatırımları ve likidite girişleri ile bölge ülkelerine göre daha hızlı bir ekonomik başarım yakalamıştır. ekonomisi ve demokrasiye geçilmesi bağlamında ilerleme sağlanmış olsa da, sürecin henüz tamamlanmadığı görülmektedir. Bu bağlamda özellikle, eğitim, sağlık, ulaşım, belediye hizmetleri gibi alanlara önemli miktarda devlet kaynağının aktarılması ve özellikle, bu kaynakların etkinlikten uzak kullanımı, ekonomi üzerinde önemli yük oluşturmuştur.
Macaristan küresel ekonomik krizden en fazla etkilenen Avrupa ülkesi olmuştur. Bunun sonucunda ortaya çıkan yüksek bütçe açıkları nedeniyle, ekonomi yavaşlamış, büyüme hızı azalmış ve ekonomik göstergeler giderek olumsuz bir seyir izlemeye başlamıştır. Ekonomideki yavaşlama eğiliminin, Macar Hükümeti tarafından bütçe açığının azaltılmasına yönelik olarak alınan ekonomik önlemlerin yanı sıra, fiyatlar ve ücretler arasında iç talebin azalmasına yol açan etkileşimden kaynaklanmış olabileceği değerlendirilmiştir.
Son yıllarda Macar ekonomisi, finansal sürdürülebilirlik ile ekonomik istikrarın temini yönünde önemli gelişmeler kaydetmiştir. Bu çerçevede, uygulanan mali programlar sayesinde, finansal sürdürülebilirlik ile ekonomik istikrarın temini yönünde önemli gelişmeler kaydetmiştir. Bu kapsamda, bir taraftan, kamu harcamaları azaltılarak şeffaf bir hale getirilirken bir taraftan da finansal sektörde, bankacılık faaliyetleri takibe alınmış ve piyasaları güçlendirmeye yönelik bankacılık düzenlemelerinin çerçevesi oluşturulmuştur.
Macar ekonomisinde 2013 yılında yeniden canlanma sağlanmış ve büyüme %1,5 civarında olmuştur. 2014 yılında Macar ekonomisi %3,7 oranında büyümüştür. 2006 yılından beri gerçekleşen en hızlı yıllık büyümedir. 2014 yılında yatırımlar ve özel tüketimdeki artışlar ekonominin büyümesini sağlayan en önemli faktörlerdir. Ekonomi 2015 yılında % 3, 2016 yılında %2,2, 2017 yılında ise %4,1 büyümüş, 2018-24 yılları arasında yıllık ortalama büyümenin%3,2 olacağı tahmin edilmektedir.
Macaristan’ın iç pazarı nispeten küçüktür. Bununla beraber ülke ekonomisi büyüklük bakımından halen bölge ülkeleri arasında Polonya ve Çek Cumhuriyeti’nden sonra bölgede 3. sırada yer almaktadır. Macaristan Avrupa’ya ticaret ve yabancı yatırım yolu ile sıkı şekilde bağlanmış önemli sektörleri ile bölgedeki en açık ekonomiye sahip ülkedir. Mal ihracatının ¾’ü AB’ye yapılmaktadır. AB ülkelerinin güçlü talebi ülke ekonomisi üzerinde net etkiye sahiptir. Bu durum, batılı üreticilerin üretim faaliyetlerini Macaristan’a konuşlandırmaları sayesinde AB’nin büyüme hızının düştüğü ve ülke parası Forint’in değerlendiği dönemlerde bile devam etmiştir.
Macaristan ekonomisinin nasıl bir seyir izleyeceği, büyük ölçüde bağımlı olduğu AB ekonomilerinin göstereceği performansla ve iç talepteki artışın büyüklüğü ile yakından ilgilidir. İhracata yönelik üretim yapan imalat sektörünün göstereceği performansın bu hususta belirleyici olacağı düşünülmektedir.