Firmalar - Senegal

Genel Bilgiler

Temel Sosyal Göstergeler

Kaynak: EIU, CIA The World Factbook.

GENEL BİLGİLER

Coğrafi Konum

Senegal Orta Afrika’nın batısında Atlas Okyanusu kıyısında Gine-Bisseau ve Moritanya arasında yer alır. Toplam 196 bin km2 yüzölçümü ile 531 km kıyı uzunluğuna sahiptir. Başkent Dakar Cape Verde Yarımadasında Atlas Okyanusu kıyısındadır. Senegal Afrika ülkeleri arasında en çok Batılılaşmış ülkedir. Komşu ülkeler; Moritanya, Mali, Gambiya, Gine ve Gine-Bisseau şeklindedir. Gambiya Senegal tarafından çevrelenmiş bir ülke olup, sınır doğuya doğru Gambiya nehri boyunca 300 km devam eder.

Senegal’de yarı tropik bir iklim bulunur. Kuzeydoğu ve güneybatıdan esen rüzgarların durumuna bağlı olarak kuru ve açık bir hava ile nemli geçen mevsimler yaşanabilmektedir. Yıllık yağış miktarı 600 mm’yi geçmez. Yağış mevsiminde en fazla sıcaklık 27oC’dir. Yağmur alan bölge güney kesimleri olup, yıllık yağış miktarı 1500 mm’yi geçebilir. Haziran-Ekim ayları arası en kurak mevsimlerdir. Aralık-Ocak ayları hava daha kuru ve serindir. Fakat sıcaklık 17oC’nin altına pek düşmez. Kıyı şeridi iç kesimlere göre daha serindir.

Ülkenin kuzeyinde çöl iklimi kıyılara doğru yerini yarı-tropik iklime bırakır. Coğrafyada genelde alçak düzlükler hakimdir. Kıyıdan güney doğuya doğru hafif bir eğimle tepeler yükselir.

Siyasi ve İdari Yapı

Senegal bağımsızlığını 4 Nisan 1960 tarihinde Fransa’dan kazanmıştır. Ülkede çok partili laik cumhuriyet yönetimi bulunmaktadır. Parlamentosu iki bölümden oluşmakta, güçlü bir başkanlık sistemi bulunmakta ve yargı yönetimden ayrılmış durumdadır.

Yönetimde, Afrika ülkeleri arasında eşine nadiren rastlanır şekilde bugüne kadar hiçbir darbe girişimi yaşanmamıştır. Yönetim, 1981 yılında Sengor’dan Diouf’a barışçıl ve tamamen demokratik biçimde devredilmiştir. 2000 yılında da yine aynı şekilde bu defa Diouf’dan Wade’ye tamamen demokratik seçim ile devredilmiştir. Ulusal Meclis başkanlık seçiminden ayrı olarak seçilen 150 üyeden oluşmaktadır. Ayrıca 100 üyeden oluşan senato bulunmakta, bunlardan 35 tanesi seçimler ile 65 tanesi de Başkan tarafından seçilerek belirlenmektedir.

Yönetimde 2001 yılına kadar 40 yıl boyunca Sosyalist Parti yer almıştır. Ardından seçimler sonucunda ülke yönetimine Sosyalist Parti’nin 25 yıllık muhalifi, Wade liderliğindeki Demokratik Parti gelmiştir.  2001 anayasasına göre ülkede ileride seçilecek Başkanlar, seçmen yaşını doldurmuş vatandaşlar tarafından 5 yıl süre ile seçilecek ve üst üste en fazla iki defa görev yapabilecektir.

Senegal’de 14 bölgesel yönetim bulunmakta ve her biri Başkan tarafından atanan Vali tarafından idare edilmektedir. 1997 yılında yönetimin merkezden bölgelere yayılması yasası ile yerel meclislere önemli otorite gücü sağlamıştır.

Wade döneminde kuvvetli bir liberalleşme süreci yaşanmış ve özelleştirme ile serbest pazar ortamı konusunda önemli mesafe kaydedilmiştir. Ayrıca Senegal’in bölgesel ve uluslararası profili de önemli ölçüde ilerleme kaydetmiştir. Fakat ülkedeki araçlar yenilikçi fikirlerin tamamının uygulanması için sınırlı kalmakta; örneğin, özelleştirme işlemleri yavaş yürümektedir. Senegal bölgesel oluşumlarda etkin rol oynamakta olup, Haziran 2009’da Moritanya krizinin Afrika Birliği düzeyinde giderilmesinde başarılı bir rol sergilemiştir.

Mart 2012’de yapılan Başkanlık seçiminde ikinci turda Abdoulaye Wada’da karşı kurduğu koalisyonla Macky Sall kazanmıştır.

Nüfus ve İşgücü Yapısı

Toplam nüfusu 2017 yılı tahminine göre 15,9 milyon olan Senegal’de nüfusun yaklaşık yarısı Dakar bölgesi civarında yerleşiktir. Ülkede çok sayıda farklı etnik grup bulunmaktadır. Din, Senegal kültüründe oldukça önemli bir yere sahiptir. İnanç çok yaygın olduğundan ibadet etmeyenler kuşku ile karşılanabilmektedir. Ülkenin yaklaşık %95’i kökleri 11. yüzyıla uzanan Müslümanlardan oluşmaktadır.

Woloflar toplam nüfus içinde %39 pay ile en kalabalık etnik gruptur. Müslüman olan bu grup ülkenin hemen her yerine yayılmış olmakla birlikte çoğunluğu ülkenin merkez, kuzey ve Dakar ile Saint Lois’in Atlas Okyanusu kıyılarında yaşam sürmekte ve genellikle çiftçilik ve tüccarlıkla geçimlerini sağlamaktadır. Leboular Woloflar’ın bir kolu olan etnik gruptur. Cap Vert ve Saint Luis yarımadasına yayılmış olup, çoğunlukla balıkçılıkla uğraşırlar.

Peulhlar/Fulaniler diğer bir büyük etnik grup olarak nüfusun yaklaşık %24’ünü oluştururlar. Senegal’in kuzeyinde Senegal için Müslümanlığın yayılmasında rol oynayan ve tarihi öneme sahip olan Fouta Toro Pular grubun kültürel merkezidir. Senegal Nehri vadisi ve Ferlo bölgesinde yerleşik olan Pularlar ticarette çok aktif olup hayvan yetiştiriciliği ve sulu tarım ile de uğraşırlar.

Serer etnik grubu da kalabalık sayılabilecek diğer bir etnik gruptur. Toplam nüfusun yaklaşık %15’ini oluşturan bu grup, diğer etnik gruplarla daha az karışmış durumdadır. Sine-Saloum ve Senegal’in merkezi ile Gambiya’nın kuzeybatısı arasında kalan Small Coast bölgesinde yerleşiktirler. Small Coast bölgesindekiler hariç çoğu Müslümandır.

Diolalar ise Casamance bölgesinde yaşar. Gambia ile Guinea Bisseu’da da bu etnik gruptan insanlar yaşamaktadır. Senegal nüfusunun yaklaşık %6’sı bu gruptan oluşur. Pirinç tarımı ile geçinen bu grupta yerel inançlar ve Hıristiyanlık yaygındır. Diolalar’ın kuzeydoğuda yaşayan bölümü ise Müslümandır.

Ana etnik gruplar dışında daha küçük etnik gruplar da bulunmaktadır. Bunlardan başlıcaları doğudaki Mandingolar, Mali ve Moritanya’ya yakın bölgelerdeki Soninkeler ve Bassariler’dir. Bu gruplar mısır yetiştiriciliği ve Gine sınırlarına yakın bölgelerde avcılık ile geçinmektedir.

Fransızca, koloni döneminde okullarda öğretilen şekliyle resmi dil olmakla birlikte herkesin kendi yerel dilini konuşması yaygındır. Ülkede çok sayıda yerel dil bulunmaktadır. Bu diller yazılıdan ziyade sözlü kullanılan dillerdir. Bu dillerden en yaygın olarak kullanılanı Wolof dilidir. Nüfusun %80’ine yakını bu dili konuşabilmektedir.

Ülke nüfusunun %44’ü kentlerde yaşamaktadır. Nüfus artış hızı yıllık %2,45 oranındadır. Nüfus yoğunluğu km2 başına merkezde 77 kişi iken, ülkenin doğusunda bu sayı 2 kişiye düşmektedir. Senegal oldukça genç bir ülke olup nüfusunun %42’si 15 yaşın altındadır. Yıllık ortalama yaşam beklentisi erkeklerde 59 ve kadınlarda 63 yıldır.

Toplam 6,5 milyon kişilik işgücü yılda %3 oranında büyümektedir. İşgücü piyasasına her yıl 100 bin genç katılmaktadır. Çalışanların %44’ü dönemsel, %38’i tam zamanlı, %13’ü yarı zamanlı çalışmaktadır. Cinsiyete göre bakıldığında; tam zamanlı çalışan erkeklerin sayısının tam zamanlı çalışan bayanların sayısından fazla olduğu görülmektedir. Dönemsel ve yarı zamanlı işlerde ise, bayanlar daha çok istihdam edilmektedir. UNDP’nin insani kalkınma düzeyi sıralamasında Senegal 2015 yılında 188 ülke arasında 170. sırada yer almıştır. Nüfusun %52’si yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. İşsizlik oranı %10,4 seviyesindedir.

Senegal’de haftalık çalışma süresi 40 saattir. Asgari ücret uygulaması mevcut olup, 209 CFAfr/saat asgari ücret uygulanmaktadır. İşsizlik sigortası uygulaması bulunmamaktadır. Senegal birçok az gelişmiş ülkedeki durumun aksine, işçi haklarının ön planda olduğu bir ülkedir. Çalışan ve işveren arasındaki davalar genellikle çalışan lehine sonuçlanmaktadır.

Doğal Kaynaklar ve Çevre

Senegal topraklarının büyük bir bölümü Sahelian bölgesinde yer almaktadır. Yağışlar güneyde daha fazladır ancak son 25 yılda mevsimsel kayma yaşandığı gözlenmektedir. Yağışlar düzensiz ve belirsiz olup, ülke toprakları genel olarak verimsizdir. Kuzeyde yaygın olan tarım ve hayvancılık giderek daha olumsuz koşullarla karşılaşmakta ve güçleşmektedir. Mevcut su kaynaklarının %3’ü evlerde, %3’ü sanayide ve kalan %92’si tarımda kullanılmaktadır ve ülkenin hidroelektrik kapasitesi bulunmamaktadır.

Ülkenin başlıca çevre sorunları; vahşi yaşam alanlarının korunması, orman arazilerinin korunması, toprak kayması ve su baskınlarının önlenmesi, çölleşmenin önüne geçilmesi ve balıkçılıkta aşırı avlanmanın önlenmesidir. Bunun için birçok uluslararası anlaşma ve etkinliklere aktif katılım mevcuttur.