Dış Ticaret
UMMAN’IN DIŞ TİCARETİ
Genel Durum
Yirmi yıldan fazla süredir her yıl dış ticaret fazlası veren Umman’ın ithalat ve ihracat değerleri, uluslararası petrol fiyatlarından etkilenerek yıllar itibarıyla değişkenlik göstermektedir. Petrol, ülkenin ihracat gelirlerinin yaklaşık % 70’ini oluşturmaktadır.
Umman hızla büyüyen bir ekonomi olduğu için buna paralel olarak ithalatı ve ihracatı da artmaktadır. 2014 yılında ihracatı 51 milyar dolar, ithalatı da 29,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılında ham petrol ihracatındaki azalıştan dolayı Ummanı’ın ihracatı 32 milyar dolara gerilemiştir. 2017 yılında Umman’ın ihracatı 29 milyar dolar; ithalatı ise 20 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
Hızlı nüfus artışı ve coğrafi koşulların elverişsizliği nedeniyle özellikle gıda ve tarım ürünleri ithalatında daha da fazla artış yaşanacağı tahmin edilmektedir.
Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar)
| Yıl | İhracat | İthalat | Hacim | Denge |
| 2012 | 52.138 | 28.118 | 80.256 | 24.021 |
| 2013 | 55.497 | 34.331 | 89.828 | 21.166 |
| 2014 | 50.718 | 29.303 | 79.481 | 21.415 |
| 2015 | 31.927 | 29.007 | 60.934 | 2.920 |
| 2016 | 24.455 | 23.260 | 47.715 | 1.195 |
| 2017 | 28 947 | 20 131 | 49 078 | 8 816 |
| 2018* | 36 933 | 20 153 | 57 086 | 16 780 |
Kaynak: Trademap * Tahmini
Umman’ın başlıca ihraç ürünleri arasında petrol ve petrol yağları ilk sırada yer almaktadır. Kimyasal ürünler, gübreler, demir cevherleri, ve işlenmemiş alüminyum Umman’ın diğer önemli ihraç ürünleridir.
Umman’ın İhracatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar)
| GTİP | ÜRÜNLER | 2016 | 2017 | 2018 | Ürünün Toplamdaki Payı (%) 2018 | Ürünün 2017 - 2018 Yıllarındaki Değişimi (%) |
| Genel Toplam | 24 454 713 | 28 947 293 | 36 933 329 | 100 | 27,6 | |
| 2709 | Ham petrol | 12 867 990 | 15 022 615 | 22 465 528 | 60,8 | 49,5 |
| 2711 | Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar | 52 998 | 3 146 970 | 5 061 261 | 13,7 | 60,8 |
| 2710 | Petrol yağları | 2 356 935 | 2 768 448 | 2 741 290 | 7,4 | -1 |
| 2905 | Asiklik alkoller ve bunların halojenlenmiş, sülfolanmış, nitrolanmış veya nitrozalanmış türevleri | 358 153 | 532 764 | 885 817 | 2,4 | 66,3 |
| 2902 | Siklik hidrokarbonlar | 463 615 | 437 295 | 714 698 | 1,9 | 63,4 |
| 3102 | Azotlu mineral veya kimyasal gübreler | 502 383 | 466 812 | 556 625 | 1,5 | 19,2 |
| 7601 | İşlenmemiş aluminyum | 477 458 | 269 363 | 472 078 | 1,3 | 75,3 |
| 3920 | Plastikten diğer levha, plaka, şerit, film, folye (gözeneksiz) | 108 141 | 66 389 | 370 319 | 1 | 457,8 |
| 2601 | Demir cevherleri ve konsantreleri | 81 293 | 734 816 | 352 071 | 1 | -52,1 |
| 7207 | Demir veya alaşımsız çelikten yarı mamuller | 273 190 | 252 484 | 330 508 | 0,9 | 30,9 |
| 3907 | Poliasetaller, diğer polieterler, epoksi reçineler, polikarbonatlar, alkit reçineler, polialiesterler, vb. (ilk şekilde) | 29 419 | 16 362 | 233 885 | 0,6 | 1329,4 |
| 8802 | Helikopterler, uçaklar vb; uzay araçları (uydular dahil), uzay araçlarını fırlatıcı araçlar ve yörünge-altı araçları | 1 037 | 3 301 | 227 809 | 0,6 | 6801,2 |
| 7113 | Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden) | 25 380 | 16 436 | 216 239 | 0,6 | 1215,6 |
| 7606 | Aluminyum saclar, levhalar, şeritler (kalınlığı 0,2 mm. yi geçenler) | 39 948 | 56 291 | 195 323 | 0,5 | 247 |
| 3902 | Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde) | 133 704 | 197 769 | 177 132 | 0,5 | -10,4 |
| 2520 | Alçı taşı, anhidrit ve alçılar | 61 466 | 82 557 | 123 170 | 0,3 | 49,2 |
| 0303 | Balıklar (dondurulmuş) | 89 109 | 11 450 | 107 502 | 0,3 | 838,9 |
| 7317 | Demir veya çelikten küçük ve büyük çiviler, pünezler, oluklu ve yivli çiviler vb eşya | 60 812 | 48 702 | 100 368 | 0,3 | 106,1 |
| 7202 | Ferro alyajlar | 531 | 154 | 84 980 | 0,2 | 55081,8 |
| 7605 | Aluminyum teller | 50 391 | 69 948 | 75 280 | 0,2 | 7,6 |
| 2610 | Krom cevherleri ve konsantreleri | 19 719 | 29 139 | 65 747 | 0,2 | 125,6 |
| 8905 | Fener, yangın söndürme, tarak gemileri, yüzer vinçler vb; yüzer havuzlar; yüzer-dalabilen sondaj ve üretim platformları | 11 109 | 12 267 | 64 630 | 0,2 | 426,9 |
| 8901 | Yolcu gemileri, gezinti gemileri, feribotlar, yük gemileri, mavnalar ve insan veya yük taşımaya mahsus benzeri gemiler | 52 537 | 3 516 | 63 282 | 0,2 | 1699,8 |
| 7204 | Dökme demirin, demirin veya çeliğin döküntü ve hurdaları veya bunların eritilmesi ile elde dilmiş külçeler | 4 695 | 10 292 | 61 782 | 0,2 | 500,3 |
| 8411 | Turbojetler, turbopropellerler ve diğer gaz türbinleri | 13 713 | 2 994 | 58 291 | 0,2 | 1846,9 |
| 2713 | Petrol koku, petrol bitümeni ve petrol yağlarının veya bitümenli minerallerden elde edilen yağların diğer kalıntıları | 1 809 | 1 322 | 56 380 | 0,2 | 4164,8 |
| 8708 | Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar | 0 | 0 | 48 965 | 0,1 | 0 |
| 2521 | Kastin; kireç taşı ve diğer kireçli taşlar (kireç, çimento imalinde kullanılan) | 9 038 | 7 752 | 48 869 | 0,1 | 530,4 |
| 6204 | Kadınlar ve kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, elbise, etek, pantolon etek, vb.(yüzme kıyafetleri hariç) | 352 | 2 735 | 44 768 | 0,1 | 1536,9 |
| 7306 | Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller | 33 222 | 31 773 | 43 536 | 0,1 | 37 |
| 2814 | Saf amonyak veya amonyağın sulu çözeltileri | 0 | 0 | 37 124 | 0,1 | 0 |
| 6802 | Yontulmaya veya inşaata elverişli işlenmiş taşlar (kayagan taşı hariç), mozik için küp şeklinde taşlar, granüller | 106 617 | 84 085 | 33 527 | 0,1 | -60,1 |
| 0307 | Yumuşakçalar (canlı, taze, soğutulmuş, dondurulmuş, kurutulmuş, tuzlanmış vs.) | 21 905 | 6 983 | 30 769 | 0,1 | 340,6 |
| 6104 | Kadın ve kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, etek, pantolon, tulum ve şort (örme)(yüzme kıyafeti hariç) | 186 | 2 364 | 30 708 | 0,1 | 1199 |
| 2603 | Bakır cevherleri ve konsantreleri | 16 719 | 27 866 | 29 307 | 0,1 | 5,2 |
| 8517 | Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar | 23 095 | 47 635 | 26 838 | 0,1 | -43,7 |
| 7607 | Aluminyumdan yaprak ve şeritler (kalınlık <= 0, 2mm) | 4 | 766 | 25 944 | 0,1 | 3286,9 |
| 6809 | Alçı ve alçı esaslı bileşiklerden eşya | 20 010 | 1 856 | 22 413 | 0,1 | 1107,6 |
| 2522 | Kireç | 6 919 | 3 063 | 21 466 | 0,1 | 600,8 |
| 7112 | Kıymetli metallerin, kaplamalarının artık ve döküntüleri, artıkları | 0 | 0 | 17 707 | 0 | 0 |
Kaynak: Trademap
Umman’ın İthalatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar)
| GTİP | ÜRÜNLER | 2016 | 2017 | 2018 | Ürünün Toplamdaki Payı (%) 2018 | Ürünün 2017 - 2018 Yıllarındaki Değişimi (%) |
| Genel Toplam | 23 260 012 | 20 130 901 | 20 153 013 | 100 | 0,1 | |
| 8703 | Otomobiller | 0 | 0 | 2 250 333 | 11,2 | 0 |
| 8802 | Helikopterler, uçaklar vb; uzay araçları (uydular dahil), uzay araçlarını fırlatıcı araçlar ve yörünge-altı araçları | 204 997 | 957 847 | 621 309 | 3,1 | -35,1 |
| 2601 | Demir cevherleri ve konsantreleri | 337 704 | 619 626 | 493 041 | 2,4 | -20,4 |
| 2917 | Polikarboksilik asitler, anhidritleri, halojenürleri ve türevleri | 6 674 | 3 484 | 447 421 | 2,2 | 12742,2 |
| 8481 | Musluk, batarya, vana ve valfler | 335 184 | 239 017 | 384 278 | 1,9 | 60,8 |
| 7304 | Demir (dökme demir hariç) ve çelikten ince ve kalın borular ve içi boş profiller (dikişsiz) | 246 572 | 322 629 | 321 297 | 1,6 | -0,4 |
| 8704 | Esya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar | 0 | 0 | 317 727 | 1,6 | 0 |
| 8411 | Turbojetler, turbopropellerler ve diğer gaz türbinleri | 228 762 | 317 259 | 264 620 | 1,3 | -16,6 |
| 0402 | Süt, krema (konsantre edilmiş, ilave şeker veya diğer tatlandırıcı madde içerenler) | 290 412 | 229 854 | 226 439 | 1,1 | -1,5 |
| 8414 | Hava veya vakum pompaları, hava veya diğer gaz kompresörleri, fanlar, aspiratörü olan havalandırmaya mahsus davlumbazlar | 228 507 | 164 981 | 210 774 | 1 | 27,8 |
| 8708 | Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar | 0 | 0 | 210 316 | 1 | 0 |
| 8906 | Diğer gemiler (savaş gemileri ve kurtarma gemileri dahil, kürekli olanlar hariç) | 497 | 1 039 | 208 457 | 1 | 19963,2 |
| 8415 | Klima cihazları (motorlu bir vantilatör ile nem ve ısıyı değiştirmeye mahsus tertibatı olanlar) | 277 611 | 249 188 | 208 328 | 1 | -16,4 |
| 3004 | Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) | 277 895 | 255 679 | 206 184 | 1 | -19,4 |
| 1006 | Pirinç | 148 619 | 154 327 | 203 678 | 1 | 32 |
| 8413 | Sıvılar için pompalar (ölçü tertibatı olsun olmasın) ve sıvı elevatörleri | 195 087 | 166 799 | 202 656 | 1 | 21,5 |
| 8517 | Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar | 507 694 | 339 051 | 192 735 | 1 | -43,2 |
| 9306 | Bomba, torpido, mayın, güdümlü mermiler vb harp mühimmatı vb aksam ve parçaları; fişekler, mermi ve diğer mühimmat | 0 | 279 | 188 377 | 0,9 | 67418,6 |
| 9403 | Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları | 142 469 | 111 885 | 185 340 | 0,9 | 65,7 |
| 8545 | Elektrik işlerinde kullanılan kömür elektrotlar-fırçalar, lamba-pil kömürleri ve grafit veya diğer kömürden diğer eşya | 5 190 | 18 614 | 175 575 | 0,9 | 843,2 |
| 8431 | İş ve Maden Makinelerinin aksam ve parçaları | 246 710 | 202 720 | 156 626 | 0,8 | -22,7 |
| 8544 | İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar | 165 331 | 133 192 | 152 273 | 0,8 | 14,3 |
| 4011 | Kauçuktan yeni dış lastikler | 166 065 | 143 897 | 151 084 | 0,7 | 5 |
| 8419 | Isı değişikliği yöntemi ile maddeleri işlemek için cihazlar, elektrikli olmayan şofbenler veya depolu su ısıtıcıları | 114 162 | 156 877 | 149 694 | 0,7 | -4,6 |
| 0207 | Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatı (taze, soğutulmuş veya dondurulmuş) | 173 905 | 148 708 | 142 221 | 0,7 | -4,4 |
| 1511 | Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş) | 314 652 | 103 523 | 139 629 | 0,7 | 34,9 |
| 8537 | Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar, konsollar, kabinler, diğer mesnetler ve sayısal kontrol cihazları | 143 093 | 145 138 | 133 314 | 0,7 | 0 |
| 7308 | Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten sac, çubuk, vb. | 250 823 | 289 488 | 126 111 | 0,6 | -56,4 |
| 8430 | Toprak, maden, cevher kazıma, taşıma, ayırma, seçme makinaları, kazık varyoşları, kar küreyici ve püskürtücü, vb makine | 13 869 | 27 073 | 122 212 | 0,6 | 351,4 |
| 8803 | 88.01 ve 88.02 Pozisyonlarındaki hava taşıtlarının aksam ve parçaları | 113 560 | 220 210 | 117 871 | 0,6 | -46,5 |
| 8421 | Santrifüjler; sıvıların veya gazların fiItre edilmesine veya arıtılmasına mahsus makina ve cihazlar | 141 845 | 130 764 | 116 614 | 0,6 | 0 |
| 1001 | Buğday ve mahlut | 137 960 | 138 957 | 116 038 | 0,6 | -16,5 |
| 8526 | Radar cihazları,hava-deniz trafiğine yardımcı telsiz cihazları ve uzaktan kumanda etmeye mahsus telsiz kontrol cihazları | 3 835 | 8 453 | 115 938 | 0,6 | 1271,6 |
| 7208 | Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri (genişlik >= 600 mm) | 152 177 | 172 137 | 111 366 | 0,6 | -35,3 |
| 8479 | Kendine özgü bir fonksiyonu olan diğer makinalar ve mekanik cihazlar | 90 677 | 96 458 | 110 198 | 0,5 | 14,2 |
| 8504 | Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler | 118 807 | 148 149 | 107 483 | 0,5 | -27,4 |
| 6907 | Cilasız veya sırsız seramikten döşeme veya kaplama karoları ve kaldırım taşları, mozaik küpler vb. | 21 482 | 78 528 | 103 506 | 0,5 | 31,8 |
| 8471 | Otomatik bilgi işlem mak. bunlara ait birimler; manyetik veya optik okuyucular, verileri koda dönüştüren ve işleyen mak. | 102 319 | 95 334 | 100 938 | 0,5 | 5,9 |
| 2710 | Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar | 232 218 | 95 428 | 100 225 | 0,5 | 5 |
| 8502 | Jeneratörler | 77 351 | 85 297 | 93 593 | 0,5 | 0 |
Kaynak: Trademap
Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticaret
Petrolün Umman’ın ihracatındaki önemi nedeniyle Umman’ın dış ticareti, petrol satışlarının fazla olduğu Asya ülkelerine yönelmiştir. LNG satışlarının da Asya ülkelerinde yoğunlaşması bölgenin önemini artırmakta olup, bu tablonun uzun vadede değişmeyeceği düşünülmektedir. Umman Japonya ve Güney Kore’ye temel olarak petrol satmakta ve bu ülkelerden, özellikle de Japonya’dan ağırlıklı olarak taşıt ve bazı elektrikli ve elektronik eşyalar almaktadır.
Umman’ın Ülkeler Bazında İhracatı (bin dolar)
| Sıra | 2016 | 2017 | 2018 | Ülkenin Toplamdaki Payı (%) 2018 | 2017 - 2018 Değişim (%) | |
| Genel Toplam | 26 192 343 | 31 071 952 | 36 933 329 | 100 | 18,9 | |
| 1. | Çin | 12 041 024 | 13 383 278 | 18 821 414 | 51 | 40,6 |
| 2. | Hindistan | 1 300 263 | 3 086 292 | 3 558 318 | 9,6 | 15,3 |
| 3. | Japonya | 1 758 878 | 1 875 981 | 2 918 200 | 7,9 | 55,6 |
| 4. | G. Kore | 2 367 325 | 2 332 887 | 2 775 737 | 7,5 | 19 |
| 5. | Tayvan | 1 144 356 | 1 422 669 | 2 035 621 | 5,5 | 43,1 |
| 6. | ABD | 1 195 610 | 1 128 474 | 1 348 559 | 3,7 | 19,5 |
| 7. | G. Afrika | 362 473 | 611 795 | 1 117 974 | 3 | 82,7 |
| 8. | Pakistan | 255 848 | 656 014 | 785 373 | 2,1 | 19,7 |
| 9. | Malezya | 264 696 | 305 074 | 562 167 | 1,5 | 84,3 |
| 10. | Singapur | 153 081 | 136 132 | 375 914 | 1 | 176,1 |
| 11. | Endonezya | 61 387 | 260 197 | 348 943 | 0,9 | 34,1 |
| 12. | Hollanda | 81 954 | 86 878 | 276 215 | 0,7 | 217,9 |
| 13. | Mısır | 48 481 | 192 318 | 217 184 | 0,6 | 12,9 |
| 14. | Tayland | 93 201 | 146 088 | 201 576 | 0,5 | 38 |
| 15. | Brezilya | 95 603 | 138 522 | 124 588 | 0,3 | -10,1 |
| … | … | … | … | … | … | … |
| 23. | Türkiye | 49 087 | 95 049 | 67 441 | 0,2 | - 29 |
Kaynak: Trademap
BAE, 1984 yılından bu yana Umman’ın ithalatını gerçekleştirdiği başlıca ülke gibi görünmesine rağmen, bu veri yanıltıcı olabilmektedir. Nitekim BAE’den ithal edilen malların çok azı BAE orijinli olup; çoğu Jebel Ali Serbest Bölgesi’nden gerçekleştirilen reeksportlardan oluşmaktadır. 2018 yılında, Türkiye’nin Umman’ın ithalat yaptığı ülkeler sıralamasındaki yeri 14. olup, aldığı pay %2,1’dir.
Umman’ın Ülkeler Bazında İhracatı (bin dolar)
| Sıra | 2016 | 2017 | 2018 | Ülkenin Toplamdaki Payı (%) 2018 | 2017 - 2018 Değişim (%) | |
| Genel Toplam | 25 223 812 | 30 327 575 | 20 153 013 | 100 | -33,5 | |
| 1. | Çin | 2 147 698 | 2 316 453 | 2 875 748 | 14,3 | 24,1 |
| 2. | ABD | 1 804 118 | 1 985 050 | 2 421 285 | 12 | 22 |
| 3. | Hindistan | 2 577 624 | 2 879 462 | 2 285 994 | 11,3 | -20,6 |
| 4. | Japonya | 2 552 099 | 2 330 824 | 2 028 941 | 10,1 | - 13 |
| 5. | İngiltere | 656 452 | 2 383 468 | 1 351 162 | 6,7 | -43,3 |
| 6. | Almanya | 942 502 | 1 046 354 | 941 674 | 4,7 | - 10 |
| 7. | İtalya | 889 963 | 739 258 | 793 459 | 3,9 | 7,3 |
| 8. | G. Kore | 615 655 | 641 069 | 675 151 | 3,4 | 5,3 |
| 9. | Brezilya | 492 356 | 695 096 | 674 666 | 3,3 | -2,9 |
| 10. | Hollanda | 366 183 | 642 392 | 570 248 | 2,8 | -11,2 |
| 11. | Tayland | 574 981 | 516 326 | 557 752 | 2,8 | 8 |
| 12. | Tayvan | 142 547 | 119 550 | 479 991 | 2,4 | 301,5 |
| 13. | Fransa | 345 090 | 333 151 | 427 055 | 2,1 | 28,2 |
| 14. | Türkiye | 243 798 | 221 411 | 422 235 | 2,1 | 90,7 |
| 15. | Endonezya | 201 899 | 257 487 | 321 750 | 1,6 | 25 |
Kaynak: Trademap
