Genel Ekonomik Durum
Ekonomik Yapı
Deniz kıyısı olmayan Malavi dünyanın en yoğun nüfuslu ve en az gelişmiş ülkelerinden birisidir. Ekonomi ağırlıklı olarak tarımsaldır. Tarım sektörü ülke nüfusunun kırsal kesimde yaşayan %80’ine istihdam sağlamaktadır. 2006 yılından bu yana gübre desteği ile desteklenen sektör, GSYİH’nin 1/3’ünü ve ihracat gelirlerinin %90’ını oluşturmaktadır. Tütün ihracatı toplam ihracatın yarısına yakınını teşkil ettiğinden kısa vadeli büyüme için tütün sektörünün performansı büyük önem arz etmektedir. Tütün haricinde önemli ihraç ürünleri şeker ve çaydır. Ülkede ticari aktivite Blantyre’de ve ülkenin güney bölgesinde yoğunlaşmıştır.
Malavi’de ekonomik yapının son yıllarda pek değişmediği görülmektedir. Ülke sanayisi yatırım harcamalarını baltalayan yüksek faiz oranları sebebiyle gelişememektedir.
Malavi ekonomisi önemli ölçüde IMF, Dünya Bankası kaynakları ve bağış yapan ülkelerden gelen fonlara bağımlıdır. Malavi, 2005’te Yoksullukla Mücadele ve Büyüme Programı (PRGF) çerçevesinde IMF ile 56 milyon dolar değerinde üç yıllık bir anlaşma imzalamıştır. 2006 yılında Malavi’nin IMF’nin HICP (Ağır Borç Yükü Altındaki Yoksul Ülkeler) programına alınması onaylanmıştır. 2007 Aralık’ta ABD Malavi’ye MCC (Milennium Challenge Corporation) girişiminden finansal destek alma hakkı tanımıştır.
Malavi yönetimleri, pazar ekonomisine geçişin sağlanması, yoksulluğun azaltılması, eğitim kurumlarının iyileştirilmesi, AIDS sorunu ve çevresel sorunlarla mücadele edilmesi, mali disiplinin korunması gibi birçok zorlukla mücadele etmeye çabalamaktadır.
80’lerin başından bu yana Malavi’nin ekonomik politikaları önemli ölçüde IMF ve Dünya Bankası’nın etkisi altında şekillenmiştir. 80’li yıllarda benimsenen, büyük ölçekli tarımsal ve sınai gelişimin sağlanmasını amaçlayan politikalar gelir dağılımında adaletsizlik ve yoksulluk sorunlarının şiddetlenmesi sebebiyle yerini yoksullukla mücadeleyi hedefleyen politikalara bırakmıştır. Bu politikalar ticaretin serbestleştirilmesi, kamu teşebbüslerinin özelleştirilmesi ve zirai faaliyetleri destekleyen reformların gerçekleştirilmesi gibi stratejilerle uygulanmaya çalışılmaktadır.
Enflasyon rakamlarını geçmişte yüksek kamu harcamaları ve kuraklık dönemlerinde yaşanan gıda kıtlıkları sebebiyle genellikle yüksek seyretmiştir. Ancak son yıllarda uygulanan mali disiplin ve gıda tedariğini iyileştirmeyi hedefleyen girişimler sebebiyle fiyat artışları nispeten düşük düzeylerde kalmıştır.
Ekonomik büyümeyi desteklemek adına Mutharika hükümeti döneminde yeni bir petrol boru hattı projesi ve Mozambik nehirleri aracılığı ile okyanusa açılan suyolu bağlantısı gibi altyapı projelerini gündeme alınmıştır. Ancak üretim ve taşımacılık faaliyetlerini sınırlayan yakıt kıtlığı ve ithalatı karşılayacak düzeyde döviz rezervlerine sahip olunmaması sebebiyle projelerin gerçekleştirilmesinde sorunlar yaşanmıştır. Hükümet zayıf telekomünikasyon altyapısı, enerji ve su tedariği sıkıntısı, hizmet maliyetlerini yüksek oluşu gibi yatırımlara engel teşkil eden sorunları ortadan kaldıramamıştır.