Genel Ekonomik Durum
Genel Ekonomik Durum
| 2017a | 2018b | 2019b | 2020b | 2021b | 2022b | |
| GSYİH (Cari Fiyatlar, milyar $) |
76 | 79 | 82 | 85 | 88 | 90 |
| Kişi Başına Düşen GSYİH (Cari Fiyatlar, $) | 7.052 | 7.233 | 7.489 | 7.647 | 7.808 | 7.949 |
| GSYİH (Satın alma gücü paritesine göre, milyar $) | 173 | 187 | 199 | 206 | 217 | 229 |
| GSYİH Artış Hızı (%) | 4,6 | 5,8 | 4,6 | 3,0 | 3,8 | 3,8 |
| Tüketici Fiyatları Enflasyonu (ort, %) | 3,3 | 4,4 | 4,4 | 3,6 | 4,1 | 3,9 |
| İşsizlik Oranı (%) | 12,8 | 12,5 | 12,3 | 13,5 | 13,3 | 13,0 |
| Hane Halkı Tüketimi (milyar $) | 53 | 56 | 58 | 60 | 62 | 65 |
| Kişi Başına Hane Halkı Tüketimi ($) | 4.880 | 5.110 | 5.280 | 5.410 | 5.570 | 5.700 |
| Döviz Kuru Ps: $ ABD (ortalama) | 47,58 | 49,57 | 51,61 | 53,60 | 55,85 | 58,34 |
| Cari İşlemler Dengesi (milyon $) | -165 | -1.941 | -2.236 | -2.637 | -3.465 | -4.328 |
Kaynak: The Economist Intelligence Unit
a: Gerçek b: Tahmini
Ekonomik Yapı
Dominik Cumhuriyeti ekonomisi son yıllarda güçlü büyüme sağlamış, ülkedeki yoksulluk kayda değer oranda gerilemiştir. Ülke, deprem ve tropik fırtınalar gibi doğal felaketler nedeni ile zaman zaman zarar görmektedir. Bu nedenle kapsamlı ve sürdürülebilir büyüme ülke ekonomisi için büyük önem taşımaktadır.
Dominik Cumhuriyeti Latin Amerika ve Karayipler bölgesinde son 25 yılda en güçlü büyüme gösteren ülke olmuştur. 2016 yılında % 6,6 olan GSYİH artış hızı 2017 yılında biraz yavaşlayarak % 4,6 olmuştur. 2018 yılında % 5,8 büyüme beklenmektedir. GSYİH 2017 yılında 76 milyar $ olarak gerçekleşmiştir.
Gelir dağılımı adaletsizliği önemli bir sorundur. Ancak yoksulluk oranı gerilemektedir. Yoksulluk oranı 2015 yılında % 30,8 iken, 2016 yılında % 28,9’a gerilemiştir. Yoksulluk oranının önümüzdeki yıllarda da biraz daha yavaş bir hızla olsa da gerileyeceği tahmin edilmektedir.
Hükümet 2013 yılından bu yana her yıl GSYİH’nın % 4’üne denk gelen bir bütçeyi eğitim harcamalarına ayırmaktadır. Ancak insan kaynaklarının ve özel sektör rekabet edebilirliğinin artırılması için vergi gelirlerinin artırılması ve kamu finansmanı yönetiminin geliştirilmesi yolu ile mali sürdürülebilirlik güçlendirilmeli ve dış şoklara karşı dayanıklılık inşa edilmelidir.
İş yapma kolaylığındaki ilerlemelere rağmen ülkenin rekabet edebilirliğinin geliştirilmesi için daha fazla reform gerekmektedir.
Ülke GSYİH’sının %5,6’sını tarım oluşturmaktadır. Adanın yaklaşık %30’u tarıma elverişlidir. Önemli tarımsal ürünler pirinç, şekerkamışı, muz, kahve, pamuk, kakao ve tütündür. Söz konusu ürünler geniş tarlalarda yetiştirilmektedir.
Sanayi sektörü ülke GSYİH’sının yaklaşık %33’ünü oluşturmaktadır. Ülkedeki gelişmiş sanayi dalları şeker işleme, tekstil ve hazır giyim, çimento ve tütün sanayidir. Ferronikel ve altın madenciliği de gelişmiştir.
Ülke GSYİH’sının yaklaşık %66,3’ünü hizmetler sektörü oluşturmaktadır. Hizmetler sektöründe ise iletişim ve turizm sektörleri ön plandadır. Dominik Cumhuriyeti’ni her yıl 4 milyonun üzerinde turist ziyaret etmektedir. Ülkede yapımı devam eden büyük otel inşaatları mevcuttur.
Dominik Cumhuriyeti’nde daha önce ciddi bir bankacılık krizi yaşanmıştır. Ancak, kriz sonrası uygulanan politikalar ve yapılan düzenlemelerle birlikte bankacılık sektörü sağlamlaştırılmıştır.
Ülke ekonomisi ABD ile oldukça ilişkilidir. Ülkeye gelen turistlerin ve yabancı doğrudan yatırımların pek çoğu ABD’den gelmektedir. Ayrıca ABD’de çalışmakta olan Dominikli işçilerin ülkeye gönderdiği dövizler ülke ekonomisinde oldukça önemlidir. Her yıl ülkeye 3 milyar doların üzerinde işçi geliri geldiği ifade edilmektedir.
Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler
Ekonomik Büyüme
2018 yılında GSYİH büyüme hızının % 6,2 olması beklenmektedir. Büyüme 2018’in ikinci yarısında yavaşlamıştır. Bu eğilim ithalat artış hızının ihracatın önüne geçmesi ve para politikasının sıkılaşması nedeni ile 2019 yılına kadar devam edecektir. Özel tüketim ve yatırımlardaki büyümenin rahatlaması ile 2019 yılında % 5,1 büyüme oranı beklenmektedir. 2020 yılında ihracattaki daralmaya bağlı olarak % 3,3’lük büyüme beklenmektedir. 2021-2023 arasında ABD’de ülke menşeli mallara yönelik talebin artmasının beklenmesi nedeni ile büyümenin istikrara kavuşarak % 4 civarında gerçekleşmesi beklenmektedir.
2020 Mayıs seçimleri öncesinde hükümet harcamalarında genişleme öngörülmektedir. Ancak seçimler sonrasında hükümet harcamaları sıkılaşacaktır. Mütevazı da olsa yeni iş alanları açılması ve yurtdışından işçi gelirleri transferlerindeki beklenen artış özel tüketimin artmasını sağlayacak olup, 2019-2023 arasında özel tüketim harcamaları ortalama % 4,2 büyüyecektir.
İç yatırımlar ve doğrudan yabancı yatırımlardaki artış beraberinde (başta turizm, madencilik ve serbest bölgelere olmak üzere) yatırımlar 2019-2023 arasında yılda ortalama % 4,6 oranında büyüyecektir.
2019-2023 döneminde tarım sektörü nüfusun önemli bir kısmını istihdam etmeye devam edecektir. Serbest bölgelerde üretimin dönüşerek daha yüksek katma değerli ürünlerin de üretiminin artması beklenmektedir. Bu ürünler tekstil sanayi dışındaki ürünler olup başta tütün ürünleri, elektrikli ekipmanlar, tıbbi ekipmanlardır. Toplam sınai üretimde madencilik (özellikle altın ve ferro nikel) ve inşaat sektörlerindeki üretim artışına paralel olarak dikkat çekici artış olacaktır. Hizmet sektöründe -özellikle turizmde – iyi bir performans beklenmekle birlikte 2020 yılında ABD’de daralan talep nedeni ile sektörde büyüme yavaşlayacaktır. Ancak 2021-2023 döneminde yeniden canlanma gerçekleşecektir.
Enflasyon
2019-2023 döneminde ortalama % 4’lük enflasyon beklenmektedir. Resmi hedef % 3-5 aralığı olarak belirlenmiştir. 2018 yılı sonu için beklenen enflasyon % 4’tür. Talep baskısı, artan uluslararası petrol fiyatları ve döviz kuru artışları nedeni ile 2019 yılında ortalama % 4,3’lük enflasyon beklenmektedir.
Döviz Kuru
2019-2023 yılları arasında nominal kurda ortalama % 4,2 değer kaybı olması beklenmektedir. Pesonun Dolar karşısındaki değeri Ps 49,9: ABD$1 (Kasım 2018) olup, gelişmekte olan pazarların döviz kurları bakımından mevcut dezavantajlı konumları nedeni ile Pesonun değer kaybının devam etmesi ve faizlerde yükseliş beklenmektedir. 2023 sonu itibarı ile beklenen döviz kuru Ps 62: US $ 1’dir.
