Pazar ile İlgili Bilgiler
Slovenya, yüksek gelir grubundaki gelişmiş ülkelerden biridir. Aynı zamanda 28 bin dolar seviyesindeki kişi başına milli gelir ile AB’nin yeni üyeleri arasında başta gelmektedir. İstikrarlı bir ekonomiye sahip olan ülkenin en önemli özelliği iyi yetişmiş ve verimli bir iş gücü yapısına sahip olmasıdır. Slovenya ekonomisi büyük ölçüde dış ticaret üzerine odaklıdır. 2010 yılı dış ticaret hacmi milli gelirin %107’si seviyesinde gerçekleşmiştir (kriz öncesinde %115 olarak kaydedilmiştir). Bu nedenle, Slovenya ekonomisi 2008 krizinden önemli ölçüde etkilenmiş ve 2009 yılında %7,8 oranında daralma yaşamıştır. 2010 yılında toparlanma sürecine girerek %1,4 gerçekleşen ekonomik büyüme özellikle AB ve Balkanlardan gelen dış talepten kaynaklanmıştır. 2011’de ekonomi %-0,2 daralmıştır. İç talepte, işsizlik ve kişilerin artan borç stoku sebebiyle 2012’de ekonominin resesyona girmesi beklenmektedir. Ücret seviyesini verimlilik artışlarıyla eş düzeyde tutmaya dayalı bir makroekonomik yaklaşım sergileyen Slovenya’da, bu durum ülke ekonomisinin gelişimindeki anahtar faktörlerden biridir. Bu suretle, Sloven firmalar orta ve yüksek düzeyde teknoloji gerektiren sanayi dallarına yönelmişlerdir. Kriz döneminde otomotiv firmalarının ülkede üretimi durdurması, imalat sanayinin GSYİH içindeki payının azalmasındaki sebeplerden biridir.
Slovenya’daki Serbest Bölgeler (Özel Ekonomik Bölgeler)
Slovenya’da Serbest Ekonomi Bölgesi ve Serbest Gümrük Bölgesi olmak üzere iki çeşit serbest ticaret alanı bulunmaktadır. Serbest ekonomi bölgeleri Koper ve Maribor’da bulunmaktadır. Bölgede faaliyet gösteren firmalara uygun altyapı sağlanmaktadır. Bu bölgede üretim, toptan satış, bankacılık, finans hizmetleri, sigorta ve reasürans hizmetleri yer almaktadır. Bölgede sağlanan teşvikler: • Ekipman, üretim maddelerinin ithalatında ve ihracat üretimi veya izin verilen faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde gerekli hizmetlerde KDV muafiyeti. • Kurumlar vergisinde indirim, ödenmesi gereken kurumlar vergisi oranı %10 ve %25’tir. • Bölgede yapılan (somut varlık) yatırımlarında yatırım kaynağının %50’si için vergi indirimi. • Kalifiye elemanların ve daha önce en az altı ay issiz olan çalışanların ücretlerinin %50’si kadarının vergilendirilmesinde indirim. Sloven serbest gümrük bölgeleri Celje, Ljubljana, Maribor, Nova Gorica, Sezana ve Koper’de bulunmaktadır. • Bu bölgeye mal ithalatı serbesttir. • İthal malların bölgede kalma süresi için bir kısıtlama bulunmamakta, sadece tarım ürünleri için bir zaman kısıtlaması hükümet tarafından konulmaktadır. • Giriş ve çıkış serbest gümrük bölgeleri tarafından kontrol edilmektedir. • Bölgede faaliyette bulunan firmaların, faaliyetleri için ayrı bir muhasebe kaydı tutmaları ve ihraç ve ithal ürünleri kaydetmeleri gerekmektedir.
Dış Ticaret Politikası
1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı gereğince; 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren Türkiye ile Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında sanayi ürünleri ticaretinde Gümrük Birliği uygulması yürürlüktedir. Bu suretle gümrük vergileri sıfırlanmış ve Türkiye üçüncü ülkelere karşı Ortak Gümrük Tarifesi uygulamaya başlamıştır. Ayrıca, bazı istisnalar dışında (topluluğun Ortak Tarım Politikasına dahil olmayan tarımsal ürünler, yaş meyve sebze ürünlerine ait toplam 11 adet tarife pozisyonu, iç ve kabuklu natürel fındık, domates salçaları ve diğer domates konservesi) AB ülkelerine Türkiye’den ithal edilen tarım ürünlerinde de gümrük vergileri tamamen kaldırılmış bulunmaktadır. Sonuç olarak, Slovenya’ya diğer AB ülkelerinden (Norveç, İzlanda, İsviçre, Liechtenstein, Andorra ve San Marino dahil) ve Türkiye’den yapılan ithalat gümrük vergisinden muaftır. Diğer ülkelerden yapılan ithalatta Avrupa Toplulukları Birleştirilmiş Gümrük Tarifesi’ne (TARIC) göre ortak gümrük tarifesi uygulanmakta, ithalatta alınan vergiler KDV oranları dışında aynı olmaktadır. AB’de yürürlükte bulunan gümrük vergilerine http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds/tarhome_en.htm adresinden ulaşmak mümkündür.
