Pazar ile İlgili Bilgiler
Fikri, Sınai, Ticari Mülkiyet Hakları
Bir ülkede kayıtlı bir patentin başka bir ülkede de otomatik olarak korunması gibi bir durum söz konusu olmadığından, fikri mülkiyet haklarının Ekvator’da koruma altına alınması için ülkenin kanunlarına göre kayıt ettirilmesi şarttır.
Ekvator’da lisans, patent ve ticari markalar Fikri Mülkiyet Hakları Kanunu’na tabidir. Andean Community and the Patents, Trademarks, and Licenses Law 486 Hükmü de lisansları denetler. Ticari markaların, patentlerin, kullanım biçimlerinin, endüstriyel tasarımların ve ticari isim ve logoların lisansı için yapılan sözleşmeler Ekvator Fikri Mülkiyet Enstitüsü’nde (IEPI) kayıtlı olmalıdır. Teknoloji transferi sözleşmeleri de burada kayıtlı olmalıdır, ancak yabancı bir yatırım olarak kabul edildiklerinde Ekvator Merkez Bankası’nda da (Banco Central del Ecuador) kayıtlı olmalıdır.
Lisanslar, talep edilmelerinden itibaren 6 ay içinde verilmektedir. Belirli bir markanın kullanımını kayıt ettirmek için marka kullanımına izin veren noter onaylı bir sözleşme ile bir avukat tarafından imzalanmış talep, IEPI’ye gönderilmelidir.
Ekvator, 1988 yılında Dünya Fikri Mülkiyet Örgütüne (WIPO-www.wipo.int) üye olumuştur. (Ekvator Ulusal Fikri Mülkiyet Hakları Enstitüsü: https://www.propiedadintelectual.gob.ec/)
Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme
Etiketleme düzenlemeleri ile ilgili detaylı bilgi Ekvator Standartlar Enstitüsü’nün (INEN) web sitesinde mevcuttur. Genel olarak ürünün etiketinde imalatçının ismi, adresi ve telefonu, vergi kayıt numarası (RUC), ürünün menşei, birimi, net ağırlığı ve sağlık kayıt numarası bilgilerinin İspanyolca dilinde gösterilmesi zorunludur.
Aralık 2008’de Ekvator Kalite Konseyi (CONCAL) bagaj, ayakkabı ve giyim için etiketleme uygunluk gereksinimlerini değiştirmiştir. Sevkiyat öncesinde ithalatçı ya da temsilci aracılığıyla INEN’den güncel etiketleme gereksinimlerinin doğrulatılması tavsiye edilmektedir. Bu değişiklikler aynı zamanda Ekvator resmi gazetesinde de yayınlanmaktadır.
Dağıtım Kanalları
Ekvator pazarına girişte izlenecek en iyi strateji, ilk etapta pazara doğrudan ihracat yapmak yerine; satışlar ve marka bilinirliği belirli bir düzeye ulaşıncaya kadar komisyon karşılığında yerel bir temsilci/distribütör ile çalışmak ya da ürünün niteliği ve rekabet koşullarına bağlı olarak yatırım ortaklığı (joint venture) kurmaktır.
Distribütörler orta ve büyük çaplı şirketler olup, yabancı üreticilerden büyük miktarda ithalat yapmakta ve bu ürünlerin dağıtımını ülke içinde kendi belirledikleri fiyattan yapmaktadır. Belli bir komisyon karşılığında çalışan acenteler ise, yurt içindeki eğitimli ve deneyimli satış ekibi aracılığıyla aldığı siparişlere göre kendi kaynaklarıyla ithalat yapmakta ve iç piyasada satmaktadır. Doğrudan alım yapan firmalar ise genellikle kendi kullanımları için doğrudan imalatçıdan ithalat yapan büyük imalat şirketleri, kamu kurumları veya perakende zincirleridir.
Yatırım ve iş ilişkilerinde kişisel bağlantılar önemli olup, büyük yatırım ve iş ortaklıkları için özellikle ilk zamanlarda ülkenin bizzat ziyaret edilerek kamu ve özel sektördeki yetkililerle görüşülmesi zaruridir. Bu ziyaretler, temsilcinin ürün ile ilgili iyileştirme ve gelişmelerden haberdar edilmesi için de faydalıdır. Acente veya distribütörlük anlaşmasında miktar, teslim süresi, fiyat, ortak pazarlama giderleri, eğitim, finansal araçlar, kredi, anlaşmanın geçerlilik süresi ve anlaşmazlıkların halli gibi konular üzerinde durulması faydalıdır.
Ekvatorlu alıcılar güven ilişkisi kurulduktan sonra aracıları ortadan kaldırıp daha düşük maliyetle doğrudan imalatçıdan alım yapmayı tercih etmektedir. Makine ve ekipman satışları, yedek parça tedariki ve satış sonrası hizmetler önemli başarı faktörleridir. Quito ve Guayaquil, ithal edilen ürünlerin dağıtımında en önemli merkezlerdir. Manta, Cuenca ve Santo Domingo de los Colorados ise diğer başlıca dağıtım merkezleridir. Distribütörlerin çoğunluğu kendi satış ekibiyle tüm ülkeye dağıtım yapabilmekte, çoğunun büyük şehirlerde şubeleri ve depoları bulunmaktadır.
Tüketim Piyasası, Tüketici Tercihleri ve Tüketim Harcamaları
Peru ve Kolombiya gibi son yıllarda bölge içinde hatta dünyada hızlı bir gelişim ve değişim sergileyen ülkelerle komşu olması dolayısıyla, altyapı yatırımları tamamlanıp yatırımcılara cazip bir ortam sunulduğu takdirde, ülkenin komşularının büyüme hızlarından ve pazar potansiyelinden yararlanarak hızla gelişeceği öngörülmektedir. Artan ücretler ve kredi imkanlarının genişlemesiyle beraber, özellikle orta sınıfın hanehalkı harcamaları artma eğilimindedir.
Pazarın küçük olması, büyük çaplı iş yapma isteğindeki firmalar açısından caydırıcı görünmekle birlikte, niş pazarlara ve üst düzey gelir gruplarına hitap eden ürünler açısından büyük fırsatlar mevcuttur. Turizm sektöründeki hızlı gelişim sebebiyle, büyük otel zincirlerinin doğrudan alımları ile ilgili ve müteahhitlik alanındaki fırsatlar değerlendirilmelidir.
Ülkede etnik çeşitlilik yüksek olup, dört ayrı bölgede (kıyı bölgeleri, yüksek alanlar, Amazon bölgesi ve Galapagos Adaları) 24 etnik grup yaşamaktadır. Bu etnik grupların özellikle gıda tüketimlerindeki farklı tercihleri araştırılmalı ve buna uygun ürünler sunulması, fark yaratacak faktörlerdendir.
Marka bağımlılığının yüksek olmasından dolayı, reklam ve tanıtım faaliyetleri önem arz etmektedir. Kadınların iş hayatına daha fazla aktif katılım göstermesi ve ev-işyeri arası yolculuk süresinin uzaması sebebiyle, hazır gıda ve “fast food” tüketimi artmaktadır.
Reklam ve Promosyon
Televizyon ve radyo reklamları, bu pazarda en etkili tanıtım araçlarıdır. Ülke genelinde 8 milyon TV izleyicisi bulunmaktadır. Ecuavisa, Teleamazonas, Telerama, RTS, Canal Uno, TC Television, GamaTV ve ECTV en büyük ulusal TV kanallarıdır. Quito, Guayaquil ve Cuenca medya ve reklam sektörünün merkezidir. Radyo reklamları daha çok hedef kitlenin şehir dışında ya da kırsal bölgelerde yaşaması durumunda etkilidir. Ülke genelinde yayın yapan yaklaşık 350 radyo istasyonu, günde yaklaşık 8 milyon dinleyiciye ulaşmaktadır.
Günlük gazeteler, dergiler ve ticari kataloglar da reklam amaçlı kullanılabilmektedir. El Universo, El Comercio, Hoy, El Telegrafo, La Hora ve Expreso ülke genelinde dağıtımı yapılan en büyük gazetelerdir. El Universo ülkenin, El Comercio ise başkent Quito’nun en popüler gazeteleridir.
Fiyat rekabeti Ekvator pazarında önemli bir satış faktörüdür. Satış materyalleri İspanyolca olarak hazırlanmalıdır. İşadamlarımızın yerel temsilcileri ile birlikte tanıtım yöntemine karar vermesi, reklam ajansları ile çalışmaları faydalı olacaktır. Internet kullanımı da ülke genelinde son yıllarda artmaktadır.
Ekvator pazarında doğrudan pazarlama imkanları sınırlıdır. Tüketici ürünleri, elektrikli eşya ve spor aletlerinin yerel ve kablolu televizyon kanallarında reklamı yapılmakta; yerel satış ve iletişim noktası bilgileri sağlanmaktadır. Yerel bir şirket ürün depolaması yapmakta, sipariş almakta ve genellikle adrese teslim çalışmaktadır. Kozmetik ürünleri tüketiciye doğrudan pazarlanmakta olup; Kolombiya markaları bu dağıtım yoluyla güçlü pazar payı elde etmişlerdir. Teleamazonas, Ecuavisa, TC Televisión, GamaTV ve RTS gibi yerel televizyonlar doğrudan pazarlama konusunda aktiftir.
Satış Teknikleri ve Satışı Etkileyen Faktörler
Ekvator küçük ve konsantre bir pazardır. Az sayıda oyuncu birçok sektöre hakimdir. Bu nedenle distribütörlerin fiyat belirleme gücü yüksektir. Perakende zincirlerinin sayısı azdır. Dikey bütünleşme yaygındır, imalatçı dağıtımını da kendi yapmaktadır.
Fiyatlandırma
Elektrik enerjisi, petrol ürünleri, telefon ücretleri, gübre, tarım kimyasalları ve eczacılık ürünlerinin fiyatı devlet tarafından belirlenmektedir. Süt, ekmek ve bazı tarım ürünlerinde asgari destek fiyatı uygulanmaktadır. Diğer ithal edilen ürünlerin fiyatı ise piyasa koşullarına göre belirlenmekte ve herhangi bir fiyat kontrolüne tabi bulunmamaktadır.
Satış Sonrası Hizmetler
Tüketicileri Koruma Kanunu, mal ve hizmet tedarikçilerinin sattıkları ürünlere uygun garanti sunmasınını öngörmektedir. Eğitimli ve yetkin hizmet teknisyenlerinin ve yedek parçaların mevcudiyeti, bir ekipmanı, makineyi veya teknik açıdan karmaşık ürünleri satın alma kararını etkilemektedir. Bakım ve yedek parça gerektiren ürünleri ihraç eden şirketler, Ekvatorlu distribütörlerin bu hizmetleri sağladığına dikkat etmeli, gerekirse bu konuda eğitim vermelidir.
