Firmalar - Belgium

Genel Bilgiler

Genel Bilgiler

Coğrafi Konum

Kuzeybatı Avrupa'da, Fransa ile Hollanda arasında bulunan ve Kuzey Denizine sınırı olan Belçika'nın yüz ölçümü 30.250 km2'dir. Kuzeyde Hollanda (450 km.), Doğuda Almanya (167 km.) ve Lüksemburg (148 km.), Batı ve Güneyde de Fransa (620 km.) ile sınıra sahiptir. Kuzeyde, Kuzey Denizi ile de kıyısı vardır. Kara sınırları uzunluğu 1.385 km., deniz kıyısının uzunluğu ise 66.5 km'dir. Kuzeybatıda yer alan kıyı kesimleri düz olan, orta kısımlarında küçük yükseltiler yer alan Belçika'nın güneyi dağlıktır. Ülke yüzölçümünün % 20'sini ormanlar, % 28’ini ekilebilir alan, % 29’unu diğer tarımsal alan, % 19’unu ise meskun bölgeler oluşturmaktadır. 

Ülkenin denize yakınlığı, iklimi büyük ölçüde etkilemektedir. Hava, batı rüzgarlarının da etkisiyle genellikle kapalı, nemli, çoğunlukla da yağmurludur. Kışlar ılıman, yazlar ise serin geçmektedir.

Belçika’nın önemli akarsuları, Meuse (183 km) , Scheldt (200 km) ve Yser (50 km)’dir. Ayrıca, Ren ve Seine Nehirlerinin kolları da, küçük akarsular olarak ülkede yer almaktadır. Ülkenin önemli gölleri, Bütchenbach Gölü, Eupen Gölü, Gileppe Gölü, Robertville Gölü,Warfaaz Gölü, Nisramont Gölü ve Eau d'Heure Gölleridir.

Coğrafi konumu, ülke ekonomisini ve ticareti büyük ölçüde etkilemektedir. Almanya, Fransa, Hollanda ve Lüksemburg’a komşu olması; yaygın ulaştırma altyapısının ve özellikle, otoyolları, demiryolları ve iç su yolları ağının çok gelişmiş bulunması; gelişmiş limanları ve hava ulaşımı imkanları ülkenin önemli ticaret merkezlerinden biri olmasını sağlamıştır.
 

Siyasi ve İdari Yapı

Bağımsızlığını yaklaşık 200 yıl önce kazanmış olan Belçika, Batı Avrupa’daki en genç ülkelerden biridir. İsmini, yaklaşık 2000 yıl önce yaşamış olan Belgae adında bir Kelt boyundan aldığı düşünülen Belçika, tarih boyunca çok değişik idareler altında kalmış olup, bunlardan Roma ve Germen idarelerinin etkileri sonucunda, günümüzde Fransızca ve Flamanca konuşulan bölgelerin sınırları şekillenmiştir. 

Daha sonra çeşitli defalar el değiştiren Belçika toprakları, 1519-1713 yılları arasında İspanyol, 1713-1794 yılları arasında ise Avusturya egemenliği altına girmiştir. Fransız İhtilalinin ardından, 1795 yılında Fransa tarafından işgal edilen topraklar, Napolyon’un yenilgisini müteakip 1815 yılında düzenlenen Viyana Konferansı ile Hollanda kralının hakimiyeti altında Hollanda ve Lüksemburg’la birleştirilmiştir.

Belçika, Hollanda Krallığı’ndan 1830’da tarihinde ayrılarak bağımsızlığını ilan etmiştir. Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında, 1915 ve 1940 yıllarında Alman işgaline uğrayan ülke, 1944 yılında yeniden özgürlüğüne kavuşmuştur. İkinci Dünya Savaşı sonrasında Avrupa Topluluğu’nun kurulması konusunda liderlik yapmış olan ülke, şu anda AB’nin başkenti durumundadır. Aynı zamanda NATO’nun da Merkezine ev sahipliği yapmaktadır. 1957 yılında Hollanda ve Lüksemburg ile birlikte Benelüks Ekonomik Birliği’ni kurmuş olan ülke, Yirminci yüzyılın son yarısında gelişerek, modern ve teknolojik yönden ileri bir seviyeye gelmiş durumdadır.

Hollanda, Lüksemburg ve Belçika ile 17 Haziran 2008 tarihinde Lahey’de yeni bir ‘Benelüks Anlaşması’ imzalanmıştır. Anlaşma ile, bu üç ülke ekonomik faaliyetler, adalet, uluslararası ilişkiler ve sürdürülebilir kalkınma gibi alanlarda daha yakın işbirliği yapma kararı almıştır. ‘Benelüks Ekonomik Birliği’ olan mevcut ortaklık adı ‘Benelüks Birliği’ olarak değişmiştir.

Anayasal monarşi ile idare edilen Belçika’da, kral sembolik bir rol oynamaktadır. Kralın temel siyasi fonksiyonu, seçimler sonucunda ya da hükümetin istifa etmesi durumunda, yeni bir hükümet kurulması amacıyla görevlendirme yetkisine sahip olmasıdır. Kral, ülkede birleştirici bir rol oynayarak, ortak Belçika kimliğinin geliştirilmesi için çaba göstermektedir.

1970 yılında yapılan bir düzenleme ile idari yapısı federal hale getirilen Belçika, daha sonra yapılan anayasal düzenlemeler sonucunda, şu an mevcut üçlü federal yapıya kavuşmuştur. 1993 yılında yapılan anayasal düzenlemeye göre, ülkede bulunan üç federal bölge şunlardır: Brüksel-Başkent Bölgesi, Flaman Bölgesi ve Valon Bölgesi. Ülkede, federal, bölgesel ve dil grupları bazında olmak üzere üçlü düzeyde, sorumlulukların kompleks bir şekilde dağıtıldığı bir yönetim sistemi uygulanmaktadır.

Ülkenin yasama organı, 150 üyeli Temsilciler Meclisi ile 71 üyeli Senato’dan oluşan Federal Parlamentodur. Temsilciler Meclisi, hükümetin güvenoyu alması gereken ana yasama organı niteliğindeyken, Senato’nun yasaları veto hakkı bulunmamakta, ancak kabulünü erteleme yetkisi bulunmaktadır. Ancak, herhangi bir anayasal ya da idari reform veya uluslararası anlaşma, Senato’nun onayı ile yürürlüğe girebilmektedir. Nispi temsil sisteminin geçerli olduğu genel oylama ile seçilen Temsilciler Meclisi üyelerinden farklı olarak, senatörler, ülkedeki dil topluluklarına göre yapılan özel bir düzenleme çerçevesinde bir kısmı doğrudan seçilerek, bir kısmı da çeşitli şekillerde atanarak parlamentoda görev almaktadırlar.

Topluluk ve Bölgeler

Belçika’nın idari yapısı, yukarıda belirtilen Federal Hükümetin dışında dört farklı düzeyde idareden daha oluşmaktadır. Bunlar Topluluklar (Communes), Bölgeler (Regions), Eyaletler (Provinces) ve Belediyeler (Municipalites)’dir.

Topluluklar, ülkede bulunan dil grupları bazında tanımlanmış olup, Flamanca, Fransızca ve Almanca konuşan topluluklardan oluşmaktadır. Her topluluğun ayrı bir parlamentosu bulunmaktadır. Söz konusu parlamentoların yetki alanları kültür, eğitim, bilimsel araştırmalar ve bu konularla ilgili uluslararası ilişkileri kapsamaktadır.

Bölgeler, Kuzeydeki Flaman Bölgesi, Güneydeki Valon Bölgesi ve Brüksel-Başkent Bölgesidir. Flaman Bölgesi, Flaman nüfusu içine alırken, Valon Bölgesi Fransızca konuşan Valonların yanısıra, doğuda Almanca konuşan nüfusu da barındırmaktadır. Brüksel Bölgesi ise çoğunlukla Fransızca konuşulan bir bölgedir. Bölgelerin de kendi parlamentoları bulunmakta, bu parlamentolar ekonomi, mali düzenlemeler, dış ticaret, tarım, enerji, bankacılık, istihdam, bölgesel kalkınma, çevre, şehir planlaması ve bölgesel mevzuata ilişkin yetkiler taşımaktadır.

Flaman Topluluğu ve Flaman Bölgesi Parlamentoları ve Hükümetleri birleştirilmiş olup, yetkiler tek parlamento ve hükümette toplanmıştır. Buna karşılık, Fransızca ve Almanca konuşan Toplulukların Parlamentoları ile Valon Bölgesi Parlamentosu ayrı olarak muhafaza edilmektedir.

Brüksel Bölgesi Parlamentosu’ndan bazı üyeler, ait oldukları dil grubuna göre, Flaman Parlamentosu’nda veya Fransızca konuşan Topluluk Parlamentosunda da eş zamanlı olarak görev almaktadırlar. Bu üyeler, Flaman ve Valon Bölgelerini ilgilendiren kararlarda oy sahibi değildirler.

Eyaletler ve Belediyeler

Belçika, Flaman Bölgesi’nde 5 ve Valon Bölgesi’nde 5 olmak üzere toplam 10 eyalete ayrılmıştır. Flaman Bölgesi Eyaletleri, Batı Flaman Eyaleti, Doğu Flaman Eyaleti, Anvers, Limburg, Flaman Brabant; Valon Bölgesi Eyaletleri ise, Namur, Liege, Hainaut, Lüksemburg ve Valon Brabant’tır.

Eyaletlerde bulunan ve doğrudan seçilen üyelerden oluşan parlamentolar, eyalet idaresinden sorumlu olan Daimi Temsilciyi (permanent delegation) seçmektedirler. Ancak, kral tarafından atanan vali, söz konusu temsilcinin bir üstü niteliğindedir.

Eyalet idareleri, kanunların uygulanması ve düzenin sağlanması, bölgesel kalkınma, yolların bakımı, bulaşıcı hastalıklarla mücadele gibi konular ile belediyeleri denetlemekten sorumludur.

Belediyeler, eyaletlere bağlı en küçük idareler olup, ülkede 589 belediye bulunmaktadır. Belediyelerin de kendi meclisleri bulunmakta ve belediye başkanının başkanlığında çalışan belediye encümeni tarafından yönetilmektedir. Belediyeler polis gücüne sahip olup, görevleri arasında, kanunların uygulanması, düzenin sağlanması, seçimlerin organize edilmesi, nüfus işlemlerinin takibi, ilk ve orta öğrenimin gerçekleştirilmesi, sosyal yardımlar yapılması, inşaat ruhsatı verilmesi, yol tamiratı ve itfaiye hizmetleri gibi sorumlulukları bulunmaktadır.

Federal makamlar ile topluluk ve bölge idareleri, eyalet ve belediyelere göre daha yetkili idareler olup, bu idareler, eyalet ve belediyelere yasaların izin verdiği çerçevede görev verebilmektedir.

Yasama

Ülkenin yasama organı, Temsilciler Meclisi ile Senato’dan oluşan Federal Parlamento’dur. Temsilciler Meclisi, hükümetin güvenoyu alması gereken ana yasama organı niteliğindeyken, Senato’nun yasaları veto hakkı bulunmamakta, ancak kabulünü erteleyebilme yetkisi bulunmaktadır. Ancak, herhangi bir anayasal ya da idari reform veya uluslararası anlaşma, Senato’nun onayıyla yürürlüğe girebilmektedir. Nispi temsil sisteminin geçerli olduğu genel oylama ile seçilen Temsilciler Meclisi üyelerinden farklı olarak senatörler, ülkedeki dil gruplarına göre yapılan özel bir düzenleme çerçevesinde bir kısmı doğrudan seçilerek, bir kısmı da çeşitli şekillerde atanarak, parlamentoda görev almaktadırlar.

Parlamento, senato ve temsilciler meclisinden oluşmaktadır. 71 üyeli senatonun 40 üyesi genel seçim ile doğrudan, 31’i de dolaylı olarak 4 yıl görev yapmak üzere seçilmektedir. Temsilciler kamarası ise 150 üyelidir. Üyeler, genel seçim ile 4 yıl görev yapmak üzere seçilmektedir. Üye sayısı, başbakanla beraber, 15 bakandan oluşan Federal Hükümet’in görevleri, ülke savunması, uluslararası ilişkiler, adalet, iç güvenlik, sosyal güvenlik ve kamu borçları idaresidir.

Nüfus ve İşgücü Yapısı

11.3 milyonluk bir nüfusa sahip olan Belçika, Avrupa’da, Hollanda’dan sonra en fazla nüfus yoğunluğuna sahip ülkelerden biridir. Ülkenin kuzeyindeki, Flamanca konuşulan Flaman bölgesi, güneydeki Fransızca konuşulan Valon bölgesinden çok daha fazla nüfus yoğunluğuna sahiptir. 2014 itibariyle, . Brüksel’in nüfusu  2 milyondur.

Batı Avrupa ülkelerinin çoğunda olduğu gibi, Belçika’da da son 30 yıldır düşen doğum oranları ve artan yaşam süresi nedeniyle nüfus giderek yaşlanmaktadır. Ülkenin nüfus artış hızındaki azalma, ülkeye yönelik göçler vasıtasıyla dengelenmektedir. Ülkenin nüfusu, yılda % 0.5 oranında artmaktadır.  Yabancı nüfusun yaklaşık % 60’ı, özellikle İtalya, Fransa ve Hollanda’dan olmak üzere AB ülkeleri çıkışlıdır. AB dışından gelen yabancı nüfusun % 60’ı da Fas ve Türk kökenlidir. 2015 yılı verilerine ülkede 1.255 bin yabancı yaşamaktadır. 

Kaynak: Belçika İstatistik Kurumu: http://statbel.fgov.be/fr, CIA (2016)

Yapılan idari düzenlemeler ile sınırları belirlenen dil topluluklarından Flamanca konuşanlar ülkenin kuzey kısmında, Fransızca konuşanlar ise güneyde yaşamaktadır. Almanca konuşan topluluk ise, Almanya sınırına yakın bölgede yaşamaktadır. Başkent Brüksel'de, hem Flamanca hem de Fransızca beraber kullanılmakla birlikte, ağırlıklı olarak  Fransızca konuşulmaktadır.