Anasayfa / AL / Dış Ticaret

Dış Ticaret

1990 yılına kadar planlı ve merkezi sistemli ekonomiye sahip olan Arnavutluk’ta, 1991 yılından itibaren ciddi reformlar başlatılmış, bir özelleştirme programı uygulamaya konulmuş, fiyatlar devlet kontrolünden çıkarılarak dış ticaret serbestleştirilmiştir. 1990’lı yıllarda ekonomik reformların kaydettiği aşamalar ve ortaya çıkan hızlı büyüme oranları bakımından Arnavutluk, Balkan ülkeleri için bir model olarak görülmüştür. Ancak, komünist sistem döneminde Arnavutluk’ta özel sektör ve dış ticaret sürekli kontrol altında tutulmuş, bunun bir sonucu olarak ülke 1991 yılında geçiş dönemine girdiğinde Avrupa’daki diğer geçiş dönemindeki ülkeler içinde en az gelişmiş ülke sıfatını almıştır. GSYİH’da yaşanan sürekli artışa rağmen ülke bugün de Avrupa’nın en fakir ülkelerinden biri olmayı sürdürmektedir. 1997 yılında yaşanan ekonomik ve sosyal patlama dönemi hariç olmak üzere Arnavutluk GSYİH’si 1993 - 2001 yılları arasında yılda %7’den fazla büyüme göstermiştir. Bu hızlı büyüme kısmen tarım sektöründeki büyümeden, kısmen de yurtdışına çalışmaya giden Arnavutların ülkeye yaptıkları katkılardan kaynaklanmıştır. 2002 yılında biraz yavaşlama gösteren büyüme, tekrar hız kazanmış ve günümüze kadar reel olarak yıllık %5-%6’lar düzeyinde seyretmiştir.2008 yılında Arnavutluk ekonomisinde % 7.7 oranında büyüme görülmüştür. Enflasyon oranı %3 seviyesinde kontrol altına alınmaya çalışılmakta olup, bu politika paralelinde 2008 yılı enflasyonu % 3.4 olarak gerçekleşmiştir. Kişi başına gelir yıllık 3.900 Dolar’a yükselmiştir. 2008 yılının ikinci yarısında ortaya çıkan global finansal kriz Arnavutluk ekonomisinin dışa bağımlılığının nispeten az olması nedeniyle, ilk aşamada etkisini göstermemiştir. 2008 yılının sonlarına doğru özellikle İtalya ve Yunanistan’da çalışan işçi döviz transferlerinde yavaşlama başlamıştır. Ayrıca İtalya ve Yunanistan’a tekstil ve ayakkabıda fason üretim yapan işletmeler talep daralması nedeniyle kapanmış veya üretimi yavaşlatmışlardır. Arnavutluk Merkez Bankası, faiz indirimleriyle ekonomiye müdahale ederek faizleri %6.25’ten %5.75’e çekmiştir. Yine global kriz dolayısıyla dünyadaki genel eğilime paralel olarak 2008 yılı sonu ve 2009 yılının başlangıcıyla döviz kurunda % 20 civarında artış yaşanmıştır. Diğer taraftan, 2008 yılında Arnavutluk’un toplam dış borcu 2.291 milyon Dolar ile GSYİH’nin %18.3’üne tekabül etmektedir. İç borç ise GSYİH’nin %37.64’ünü oluşturmaktadır. Bütün dünyada yaşanan küresel krizden Arnavutluk da etkilenmesine rağmen, 2009 yılında Arnavutluk ekonomisindeki büyüme %3,3 civarında gerçekleşmiştir. 2009 yılındaki olumlu gelişmelere rağmen, cari açık oldukça yüksek seyretmiştir. Bu da Arnavutluk ekonomisindeki tüketimin yüksek seviyelerde olduğunu ve üretim kapasitesinin de yüksek seviyedeki tüketime yeterli gelmediğini göstermektedir. Maliye politikası 2009 yılı boyunca genişleme kaydetmiş, bu da sermaye harcamalarının hızlı büyümesinden dolayı artan bütçe harcamalarına yansımıştır. Ayrıca ekonomik büyüme hızının yavaşlamasından dolayı da, bütçe gelirleri tahmin edilen orandan daha az bir seviyede gerçekleşmiştir. Arnavutluk ekonomisi henüz dış ekonomik dengelerin korunmasını sağlayabilecek, istikrarlı döviz gelirini üretebilecek, rekabetçi ihracat sektörleri oluşturamamıştır. Ticaret, inşaat ve hizmet gibi bazı sektörler ülkenin ekonomisine ve kalkınmasına çok yardımcı olurken, tarım ve sanayi sektörlerinin ülke ekonomisine katkısı çok az olmaktadır. Arnavutluk ekonomisi hala yapısal zayıflıklardan zarar görmekte ve bu da ürünlerin ve sermayenin uluslararası pazardaki rekabet gücünü düşürmektedir. 2010 yılının ilk çeyreğinde Arnavutluk’un ekonomik büyümesi %2, ikinci çeyreğinde % 3.3, üçüncü çeyreğinde ise 4.9 olarak gerçekleşmiştir. İnsaat sektörü, satışların düşüşü, likidite ve inşaat izni sorunları nedeniyle 2010 yılının ilk çeyreğinde % 20, ikinci çeyreğinde ise % 29 daralmıştır. Telekomünikasyon hizmetleri de 2010 yılının ilk çeyreğinde % 10, ikinci çeyreğinde ise % 3 daralmıştır. IMF-Uluslararası Para Fonu tarafından 2010 yılında GSYİH büyümesinin % 3, 2011 yılında ise % 3.5 olacağı öngörülmektedir. IMF'in son raporuna göre; Arnavutluk ekonomisi ancak 2015 yılında % 5 büyüyecektir. Arnavutluk Hükümeti’ne göre ise; 2010 yılında büyümenin % 4.1, 2011 yılında %5, 2012 yılında % 6.1, 2013 yılında ise % 6.2 olacağı tahmin edilmektedir.

Sitemizde ve uygulamamızda çerezler kullanılmaktadır. Buradan İnceleyebilirsiniz..