Pazarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
İşadamlarının Pazarda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar
Ticareti Etkileyen Kültürel Faktörler
Suudi Arabistan'da dinin politika, sosyal davranışlar ve iş dünyası üzerinde önemli bir yeri vardır. Suudiler İslami değerlerle uyuşmayan dışarıdan gelen bilgiye karşı yenilikçi değildir.
Suudi Arabistan’da kişinin statüsünü içinde bulunduğu sınıf belirlemektedir. Bu kültürde bireyler grubun alt kısmında yer almaktadır. Aile en önemli sosyal birimdir. Erkek lider ve karar verici pozisyonundadır. Ancak grubun oybirliğini alana kadar ilerleme çok zor gerçekleşmektedir. Liderlik ve kimlik kavramları önemli olup, liderler kişilerin soyundan gelmektedir. Suudi Arabistan'da erkeğin özel bir konumu vardır. Suudi kadınlar iş dünyasına pek açık değildir.
Ziyaretçilerin bir kefil vasıtasıyla randevu alması önem taşımaktadır. Bu yüzden yumuşak mizaçlı, etkili akrabaları olan ve nüfuzlu bir kefil bulunmasında fayda vardır. Suudi Arabistan'da iş yapabilmek batıya göre biraz daha zor ve yavaş gerçekleşmekte olup, iş görüşmeleri sırasında sabırlı olmak gerekmektedir. Toplantılar telefon konuşmaları ile sık sık kesilebilir. Tartışma esnasında genellikle kişisel argümanlar kullanılmaktadır. Israr, karşı tarafı ikna etmek için sık sık kullanılan bir yöntemdir. Suudilerle olan iş ilişkilerinde saygılı ve içten davranışlar beklenmektedir. Büyüklere saygı göstermek önemlidir.
En sık rastlanan selamlaşma şekli “Salam alaykum”, “Wa alaykum as-salam” şeklindedir. Selamlaşma için bazı temel Arapça sözcüklerin öğrenilmesinde fayda vardır. Kartvizitlerinizin bir tarafının İngilizce, diğer tarafının da Arapça olarak hazırlanması sık rastlanan bir durumdur. Tanıtım materyallerinin Arapça olması bir avantaj sağlayacaktır.
Misafirlere iyi davranmak Suudiler arasında erdem olarak kabul edilmektedir. Bu yüzden ülkede gerçekleşecek olan önemli aktivitelere iş yaptıkları kişileri davet etmek isterler. Suudi iş adamları yabancılarla ilgilenirler ve yapacakları hataların affedilmesini beklerler. Kaba bir davranış olarak kabul edilecek ve onları küçük düşürecek her türlü hareketten uzak durulmalıdır.
İş ilişkileri aşırı derecede kişisel davranışlarla yürütülmektedir. Suudilerle iyi ilişki oluşturabilmenin bir yolu da, onların sağlığı, kardeşleri, amcaları, kuzenleri ve oğulları ile ilgili olabilecek soruları sormaktır. Ancak, ailenin kadın üyeleri hakkında soru sorulmaması gerekmektedir.
Yemeklerde çok az konuşulmaktadır. Suudiler yemekte sessizliği tercih ederler. Bahşiş yaygın ve gerekli değildir. Çünkü genellikle fatura içerisinde servis hizmeti de ilave edilmektedir. Domuz eti ve alkol tabu olarak kabul görmekte olup, bu maddelerin alınması yasa dışıdır. Yemeğin sağ el kullanılarak yenilmesi önemlidir.
Toplantılar için en uygun zaman dilimi sabahtır. Ayrıca, yaz sıcaklarında bazı Suudiler karanlık bastıktan sonra toplantı düzenlemeyi tercih edebilirler. Suudiler zamanı daha rahat bir davranış içerisinde kullanırlar. Sosyal toplantıların veya iş toplantılarının kesin bir başlangıç ve bitiş saati olmayabilir. Suudi iş kültüründe dakik olmak pek fazla öncelik taşımamaktadır. Siz toplantılarınızda vaktinde olmak için gayret etmelisiniz, ancak karşı taraf bu konuda biraz daha rahat davranıp toplantılara geç kalabilir.
Erkek ve kadın birbirleri ile etkileşim içine girmezler. Arap kadınlarının topluluk içerisine girecekleri zaman kendilerini tanıtmamaları için peçe takmaları beklenmektedir. Eğer bir Suudilinin yanında peçeli bir bayan varsa, bu bayanın tanıştırılması geleneksel bir davranış değildir.
Suudiler konuşma esnasında aralarındaki mesafeyi çok kısa tutmaktadırlar. Siz bu davranış biçimine alışık olmasanız da geriye doğru bir hareket yapmayınız. Bu şekildeki davranışınız sizin hissiz ve soğuk bir kişi olduğunuz imajını yaratabilir. Suudiler yolda yürürken sık sık el ele gezerler. Eğer Suudili biri elinizi tutarsa bu davranışı bir arkadaşlık göstergesi olarak algılamalısınız.
Araplar otururlarken bacak bacak üstüne pek atmazlar. Karşı tarafa ayak tabanının gösterilmesi de hoş karşılanmamaktadır. Suudiler konuşurlarken sürekli olarak elleriyle hareket etmekten hoşlanmalarına rağmen, herhangi birisini işaret ederek göstermek kaba bir davranış olarak kabul edilmektedir. Sol el Arap dünyasında temiz olarak kabul görmemektedir. Bu yüzden sol el ile bir davranışta bulunmamaya özen gösterilmesi gerekmektedir.
Spor özellikle futbol, at ve deve güreşi (bahis yasaklanmıştır), avcılık, ülkenin çekici gelen taraflarının ve Suudi mutfağının övülmesi hoşlanılan konuşmalar arasındadır. Orta Doğu politikaları, uluslararası petrol politikaları, İsrail, İslami inanışların sorgulanması ve eleştirilmesi, hastalık, kaza, ölüm, kadınlar hakkında kompliman yapmak ise kaçınılması gereken konuşmalar arasındadır.
Para Kullanımı
Riyal Suudi Arabistan'ın para birimi olmakla birlikte dolar da kullanılmaktadır.
Türkiye'den Ziraat Bankasının Cidde'de şubesi bulunmaktadır. İletişim bilgileri aşağıdadır:
T.C. ZİRAAT BANKASI CİDDE ŞUBESİ
Adres Al Rawdah Dist. 1 Al Rawdah Str. P.O. Box.54759 Jeddah 21524 The Kingdom of Saudi Arabia
Telefon 00 966 2 665 54 33
Faks 00 996 2 664 35 16
E-mail jeddah@ziraatbank.com
Pasaport ve Vize İşlemleri
Diplomatik, Hizmet, Hususi ve Umuma Mahsus Pasaport hamilleri vizeye tabidir.
Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri
İş saatleri değişmektedir. Ancak birçok iş yeri öğleden sonra kapanmakta ve birkaç saat sonra da açılmaktadır. Haftalık çalışma günleri Cumartesiden Çarşambaya kadar devam etmektedir. Birçok kimse Perşembe günleri çalışmamaktadır. Cuma günleri hiçbir iş yürütülmemektedir. Devlete ait kurumlar 7:30-14:30 arasında Cumartesi-Çarşamba günlerinde açıktır.
Bankalar ise 8:30-12:00 ve 17:00-19:00 Cumartesi-Çarşamba günleri açıktır. Bazı bankalar Perşembe sabahları da açık tutulmaktadır. Herkes tarafından takip edilen iki bayram bulunmaktadır. Bu sürelerde hiçbir iş yürütülemez. Birincisi Ramazan Bayramı ikincisi ise Kurban Bayramıdır.
Yerel Saat
GMT’den 3 saat ileridedir. Yerel saat, kış saati uygulaması sırasında (Ekim-Mart) Türkiye’den 1 saat ileri, yaz döneminde ise aynıdır.
Yerel Ölçü Birimleri
Suudi Arabistan'da Metrik sistem kullanılmaktadır.
Telefon Kodları
Uluslararası Telefon Kodu: + 966
İklim
Yazları kuru ve sıcak, kışları ise yumuşak bir hava hüküm sürmektedir. En sıcak ay Temmuz ayı olup; ortalama hava sıcaklığı 26–42 °C arasındadır. En soğuk ay olan Ocak ayında ise ortalama hava sıcaklığı 8–12 °C arasındadır. En kurak aylar Temmuz, Eylül ve Ekim olmakla birlikte bu aylarda ortalama yağış miktarı 0 mm’dir. En yağışlı ay olan Nisan’da ise ortalama yağış miktarı 25 mm’dir.