Pazarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
İŞADAMLARININ PAZARDA DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Pasaport-Vize İşlemleri, İkamet İzinleri
Avusturya’da yabancıların ülkeye giriş ve ikametlerini düzenleyen Yabancılar Yasası 01.01.2006 tarihi itibariyle Yabancılar Polisi Yasası (Fremdenpolizeigesetz-FPG) ve Yerleşme ve İkamet Yasası (Niederlassungs-und Aufenthaltsgesetz-NAG) olarak ikiye ayrılmıştır. Altı aya kadar Avusturya’da kalacak olan yabancılar için vizeler artık Yabancılar Polisi Yasası hükümlerine göre düzenlenirken, altı aydan daha fazla süre ile Avusturya’da yaşayacaklar için Yerleşme ve İkamet Yasası hükümleri geçerli olacaktır.
Diplomatik pasaport, hususi pasaport (yeşil) ve hizmet pasaportu (gri) hamili vatandaşlarımız Avusturya’ya yapacakları ve altı ay içinde doksan günü geçmeyen seyahatlerinde vizeden muaftırlar. Umuma mahsus pasaportlar (lacivert/bordo) için ise vize gerekmektedir.
Vize mevzuatı Yabancılar Polisi Yasası ile düzenlenmektedir. Ülkeye giriş vizeleri dört türlüdür.
1) A Vizesi: Havayolu ile ülkeye giriş için verilmektedir.
2) B Vizesi: Avusturya ve diğer Schengen üyesi ülkelerden transit geçiş için verilmektedir.
3) C Vizesi: Avusturya’ya turistik amaçla gelecek vatandaşlarımızın Schengen vizesi olarak da adlandırılan turistik amaçlı C vizesi almaları gerekmektedir. Bu vize, Schengen üyesi tüm ülkelere seyahat hakkını tanımakta ve her yarıyıl için en fazla üç aylığına verilmektedir.
4) D Vizesi: İş seyahatleri veya üç aydan fazla süreli ziyaretler için verilen oturma vizesi en fazla altı aylığına verilmekte ve veren ülkede ikamet etme, diğer Schengen üyesi ülkelerden ise en fazla beş gün süreli transit geçiş hakkı tanımaktadır.
Yukarıda belirtilen vizeler Avusturya’nın ülkemizdeki temsilcilikleri tarafından verilmekte ve Avusturya’da uzatılamamaktadır.
Avusturya Büyükelçiliği - Ankara
Atatürk Bulvarı 189
TR-06680 Ankara
Posta Adresi: P.K. 131
Tel: 312-419 0431, 419 0432
Fax: 312-418 9454
Web: http://www.bmeia.gv.at/tr/botschaft/ankara.html
Avusturya Başkonsolosluğu - İstanbul
Köybaşı Cad. No: 45
80870 Yeniköy-İstanbul
Tel: 212-262 4984, 262 9015
Fax: 212-262 2622
Web: http://www.bmeia.gv.at/tr/botschaft/istanbul.html
Yeni Yasa’ya göre ikamet statüleri (Aufenthaltstitel) dört ana grupta toplanmıştır:
1) Oturma izni (Aufenthaltsbewilligung)
2) Yerleşim izni (Niederlassungsbewilligung)
3) Aile bireyleri izinleri (Familienangehöriger)
4) Daimi ikamet izni (Daueraufenthalt)
Yerleşme ve oturma izinleri pasaport üzerine damga şeklinde değil, ayrı bir kart şeklinde düzenlenmekte ve kimlik belgesi görevi de görmektedir.
Yerleşme ve oturma izinleri verme ve kartları düzenleme görevi belediyeler bünyesinde oluşturulan dairelere verilmiştir. Bu görevi Viyana Eyaleti’nde MA 20 Belediye Dairesi üstlenmiştir.
Çalışma İzni
01.01.2006 tarihinde yürürlüğe giren Yabancıları Çalıştırma Yasası’nın 1. maddesine göre yabancıların çalışmak için izin talebinde bulunmaları gerekmektedir. Yasada izinler üç ana grupta toplanmıştır:
Çalıştırma izni (Beschäftigungsbewilligung)
Çalışma izni (Arbeitserlaubnis)
Muafiyet belgesi (Befreiungsschein)
Çalıştırma İzni: İş piyasasının durumunun ve gelişiminin imkan vermesi ve kamu çıkarına ters düşmemesi halinde belirli bir yabancıyı çalıştırabilmesi için işverene verilen izindir ve en fazla bir yıl sürelidir. Çalıştırma izni sadece belirli bir iş yerinde ve belirli bir iş için geçerlidir.
İlk kez çalıştırma izni verilmesi iş piyasasının durumuna ve çalışma izinleri kontenjanına bağlıdır.
Yabancıları Çalıştırma Yasası’nda her yıl Avusturya vatandaşı olmayan iş gücünün çalıştırılması için çalışma izinleri kontenjanının (Höchstzahlen) saptanabileceği öngörülmüştür. Hali hazırda Avusturya’da çalışan ve işsiz yabancıların payının bütün ülkedeki toplam işgücü potansiyelinin %8’ini aşmaması gerekmektedir. Bu oranın kendilerine çalışma izni verilmesi bir hak teşkil eden gruplar da söz konusu olduğunda %9’a çıkarılması mümkün bulunmaktadır.
Çalışma İzni: Son 14 ay içinde toplam olarak 52 hafta yasal çalışması bulunan yabancıya veya çalışma iznine sahip yabancıların en az bir yıl süreyle Avusturya’da yasal yerleşmiş eşleri veya reşit olmayan bekar çocuklarına çalışma izni verilir. Bu izin son çalışma izninin verildiği eyalet içinde ve azami 2 yıl süre ile geçerli olacak şekilde düzenlenir.
Çalışma izni, son 2 yıl içinde toplam 18 ay yasal çalışılması halinde azami 2 yıl süre ile geçerli olacak şekilde uzatılır. Çalışma izni için yaptığı başvuruda izin verilmesinde etkili olabilecek hususlarda bilerek yanlış beyanda bulunan veya bunları gizleyenlerin izinleri iptal edilir.
Muafiyet Belgesi: Muafiyet Belgesi Avusturya'nın her yerinde ve her iş için geçerlidir. Ancak Federal Ekonomi ve Çalışma Bakanlığı bazı meslekler için tüzükle sınırlama getirebilmektedir.
“Kilit İşgücü” İstihdamı
Çalışma Dairesi (AMS) ve Belediye Dairesi MA 20 ortaklaşa bir işlemle yabancıya kilit personel olarak yerleşme izni verilip, verilmeyeceğini tespit etmektedir.
Yabancıyı çalıştırmaya hazır bir işyerinin bulunması şarttır. Kilit işgücü olarak yerleşme izni önce 18 ay süreyle verilir. Bu izin çalışma iznini de içerir. Eğer bu sürede toplam 12 ay kilit işgücü olarak çalışılırsa, uzatmada sınırsız yerleşme izni (Niederlassungsbewilligung-unbeschränkt) verilir. Yükseköğrenimlerini Avusturya’da tamamlamış olan üniversite mezunları, kilit işgücü olma şartlarını yerine getirdiklerinde, kontenjana bağlı kalınmadan bu yerleşme iznini alabilirler.
“Kilit işgücü” sayılabilmek için;
- Avusturya iş piyasasında istenilen özel öğrenime veya gerekli pratik tecrübeye sahip olmak
- Hedeflenen işte her yıl belirlenen en yüksek prime esas kazancın en az % 60‘ı tutarında brüt aylık alacak olmak (halen ayda yaklaşık 2.250,- Avro) gerekmektedir.
Kilit işgücü olarak bir yabancının çalıştırılabilmesi için ayrıca;
- Söz konusu istihdamın ilgili bölge iş piyasası için özel bir önem taşıması veya yeni iş yerlerinin sağlanmasına ya da mevcut iş yerlerinin güvence altına alınmasına katkıda bulunması veya
- Yabancının şirket yönetiminde söz sahibi olması veya
- Söz konusu belirli bir yatırımının transferini de beraberinde getirmesi veya
-Yabancının yüksekokul eğitiminin ya da özel kabul edilen bir eğitiminin bulunması gerekmektedir.
Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri
Avusturya’da mesai günleri Pazartesi-Cuma arası olmak üzere beş gündür. Diğer yandan son yıllarda haftalık 38,5 saatlik çalışma süresi kapsamında pek çok resmi ve özel ofis Cuma öğleden sonraları kapalı olabilmektedir.
Ülkenin resmi dili Almancadır. İş çevrelerinde İngilizce ve Fransızca da kullanım alanı bulmaktadır.
Türkiye’nin belli başlı merkezlerinden Avusturya’nın başkenti Viyana’ya Türk Hava Yolları (THY) günlük direkt seferleri bulunmaktadır. THY’nin Lufthansa’yla ortak girişimi olan Sun Express havayolu İstanbul ve İzmir’den Viyana’ya tarifeli seferler düzenlemektedir. Ayrıca Pegasus Havayolları da Türkiye-Avusturya arasında tarifeli seferler düzenlemektedir.
UTC’nin (Coordinated Universal Time) bir saat ilerisinde, yaz aylarında iki saat ileridedir. Avusturya ulusal saati Türkiye saatinin bir saat gerisindedir.
Avusturya’nın iklimi genelde ılıman ve yumuşaktır, ancak Alp Dağları bölgesinden doğudaki ovaya doğru farklılıklar gösterir. Yazları özellikle Viyana ve alçak kesimlerde yer alan şehirlerde 20-30 dereceler civarında seyreden hava bazı günler çok sıcak olmaktaysa da geceler serindir. Alpler Bölgesi ise yazları ılık ve genellikle açıktır. Kışları ortalama sıcaklık sıfır derece civarındadır. Isı özellikle Ocak ve Şubat aylarında sıfırın altına düşmektedir. Dağlık bölgelerde ilkbaharda ve sonbaharda da kar yağışı görülebilmektedir.
